AŞAĞIDAKİ ÇEVİRİDE, AMERİKA daki uygulamalar için
Kapsayıcılık TAM ZAMANLI KAYNAŞTIRMAYI, Kaynaştırma ifadesi ise YARI ZAMANLI KAYNAŞTIRMAYI ifade eder.
DOWN SENDROMLU ÖĞRENCİLERİN ENGELSİZ AKRANLARIYLA BİRLİKTE EĞİTİMLERİ NDSS dünyadaki bütün down sendromlu bireylerin istek ve arzularını yerine getirebilecekleri ,ayakları üzerinde durabilecekleri bir dünya yaratmak istemektedir ( Daha fazla bilgi için NDSS kaynaklarına ve Eğitim kaynak listesine bakabilirsiniz www,ndss org )
Kapsayıcılık nedir.?-
Son yıllarda Amerika Birleşik Devletlerinde bir çok ilk ve orta okul sınıflarına bakıldığında Down Syndromlu ,ve diğer fiziksel ve bilişsel engelli öğrencilerin , engelli olmayan akranları ile beraber okuduğunu görürsünüz,Bu şekilde engelli öğrencilerin engelsiz akranlarıyla tüm akademik ve sosyal açıdan beraber yeteneklerini sergilemelerine , öğrenmelerine kapsayıcı eğitim denir, Kapsayıcı eğitim kaynaştırma eğitiminden çok daha iyidir,Kaynaştımada genelde akademik olmayan sınıflarda engelli öğrenciler belirli gün ve saatlerde normal eğitimi olan okullarda misafir edilirler, Amaç engelli çocuklarımızın engelli olmayan akranlarıyla iletişim kurmalarını sağlamaktır.Genelde bu öğrenciler özel eğitim gördükleri okullardan gelirler ve burada kendilerine tipik akranları yardımcı olurlar.
Kapsayıcı eğitim her insanın topluma katılması için eğitimin gerekli olduğu inancına dayalı bir felsefedir.bu anlayış insanlardaki farklılıkları kabul eder ve her çocuğun eğitim hakkı olduğunu savunur.
Kapsayıcı eğitim programı uygulandığında sosyal ve akademik açıdan hem engelli hemde tipik akranları fayda sağlamaktadır.Kabullenme ilk önce okul ortamında gelişir, daha sonra toplum içinde eve ve iş yerine taşınır.Kapsayıcılık bir eğitim felsefesi olup , her bireyin her anlamda sosyal hayata katılması amacını savunur. Her nekadar kapsayıcı eğitim oldukça etkili bir sistem olsada ,özel eğitim yasalarından dolayı bu eğitimden ancak bazı öğrenciler faydalanabilmektedir. Down sendromlu öğrenciler için birçok eğitim stratejileri vardır ;özel eğitim sınıfları ,özel kaynaştırma sınıfları ve hatta evde eğitim gibi.
Bu broşürün amacı Kapsayıcı eğtimin faydalarını ve felsefesini anlatmaktır.
Kapsayıcılığın Tarihçesi –
1970lerin sonlarına kadar engelli öğrenciler ,kendileri için yapılmış özel kurumlarda eğitim görürlerdi.Amerika Birleşik Devletlerinde bile bu yıllarda okullar sadece beş öğrenciden birini özel ihtiyacı olan öğrencilerden seçerlerdi. O zamandan bu yana araştırmacılar eğitimciler ailleler kapsamlı ve kaynaştırma türü eğitimleri genel ve özel öğrencilerle aynı sınıflarda uygulayabilmek için çalışmalar yapmışlardır.
Anne -babalar engelli çocukları için kapsayıcı eğitimi istediklerinden ve her geçen gün bu eğitime talep arttığından federal hukuk devreye girmiştir.1975yılında tüm engelli çocuklar için yasa yapıldı. 1990 yılında ise bu yasa Engelliler Eğitim Yasası olarak değiştirildi.Bu yasa ile engelli öğrencilerin dışlanma ve tecrit edilmelerini önleyici tedbirler alınması sağlandı. İDEA (bireysel engelliler eğitim yasası)zorunlu kamu eğitimini özel ihtiyaçları olan tüm okul çağındaki çocuklar için geçerli kıldı.1986 yılında yapılan değişiklikle buna 3 yaşından 5 yaşına kadar olan çocuklarda katıldı.1985 yılında ABD de Özel Eğitim Sekreteri Madeleine Will hafif engelli öğrencilerin mahalle okullarında uygulanacak olan programa katılmasını onayladı .Kısa süre sonrada REİ (normal öğretim girişimi) savunması ve çabası sonunda orta ve ağır engelli öğrencilerde bu programa dahil edildi.
1990 yılında ise bu kavram dahada genişletiildi ve adlandırıldı. Buna kapsamlı okullaşma denildi .Tüm öğrencileri bir okulda toplamayı bunuda genel eğitim çerçevesi içinde bolge okullarda uygulamayı kararlaştırdı. 1993 yılında ise hemen hemen bütün Eyaletler bu yasayı kabul etti.Bugün ise kapsayıcı eğitim bütün okullarda eğitim reform hareketinin bir parçası haline gelmiştir.Amerika Birleşik Devletleri Eğitim Bakanlığı tarafından yayınlanan bildiriye göre kapsayıcı eğitim veren tüm okulların başarılı oldukları ve bundan dolayıda bu sistemin benimsenmesi, öğretmenlerin eğitimden geçirilmeleri ve bunu uygulamak için gerekli olan finansın bulunmasına yönelik çalışmaların yapılması istendi.
(İDEA) Engelli bireyler için Eğitim Yasası
Engelliler Eğitim Yasası (İDEA) engelli öğrencilerin eğitim haklarını savunmaktadır.
Her ne kadar kapsayıcılıkve kaypsayıcı eğtim burada yazılı olarak belirtilmese de sözlü olarak kapsayıcı eğitim desteklenmektedir
(FAPE) Ücretsiz ve Uygun Devlet Eğitimi
Engelli öğrencilerin özel hizmetler alarak ihtiyaçlarını gidermek ve bağımsız yaşayabilmeleri için gerekli bilgi ve ilgiyi almalarını sağlar.Bu eğitim stratejisi orta ve yüksek eğitim için gerekli olup uzun vadedeki hayat başarıları içinde önemli bir yer kapsar.
(LRE) FAPE ve Az KıSıtlayıcı Ortam
FAPE ve (az kısıtlayıcı ortam)zorunlu ve aynı zamanda dengeli olmalıdır.Her öğrencinin eğitim hakkı vardır Az kısıtlayıcı eğitim ortamı içinde yardımcı hizmetlerin bulunmasıyla normal sınıflarda düzenli eğitim yapılması sağlanır.Eğer bir çocuk okul yaşına gelmişse (mahalle) bölge okuluna kaydı yaptırılır Fakat bu yerleştirme her öğrenci için uygun olmayabilir ;bazı sınıflarda bulunan engelli öğrenciler için yardımcı öğretmen gerekir bazende bütün öğrencilerin engelli olduğu ve özel eğitmenlerin ders verdiği sınıflar oluşturulur.İDEA öğrencilerin ihtiyaçlarına ve konulan teşhise bağlı olarak sınıflara yerleşim yapılması gerektiğini belirtmiştir.
(İEP ) Bireysel Eğitim Programı sürecinde kapsayıcıkığın başarıya ulaşması için gerekli ipuçları
Ne yazıkki henüz kapsayıcılık ile ilgili daha etkili modeller yoktur.Çoğunlukla anne ve babayı çocuklarının kapsayıcı eğitim için uygun olduklarını ikna etmek gerekmektedir.Aşağıda ailelerin yapması gerekenler listelenmiştir.
1-( İEE) Bağımsız Eğitim Değerlendirmesi
Eğer anne-baba veya bakıcılar okul tarafından kendi bölgelerinde sağlanan eğitime karşı çıkarlarsa kendilerinin bağımsız olarak yapacakları değerlendirmeye bölge eğitim merkezi maddi yardımda bulunabilir.Değerlendirme testleri çocuklara tanı konabilmesi için önemli olduğundan bunların okul bölge standartlarına uygun olması gerekir.Sağlık sigortasından ödeme almak ise genetik bölümün aracılığıyla mümkün olabilir.
2-Uzun Vadeli Hedefler
Aileler İEP ekibine çocuklarının kendi ihtiyaçlarını karşılayabilecek ve en az yardımla hayatlarını sürdürebilecek bir eğitim istediklerini belirtmelidirler.İEP nın amacı hem akademik hemde sosyal becerilerini yansıtacak bir eğitim vermektir.Anne-baba beklentilerini ekiple paylaşmalı ve onlara her açıdan destek olmalıdırlar.İEP ekibi geleceğe hem öğrencilerin hemde velilerin gözlerinden bakmaları önemlidir.
3-İEP hedeflerinin kapsayıcı yerler için hazırladığı taslaklar
İEP toplantılarında yerleştirme kararları öncelikli hedef olarak alınır. Öğrenciler kapsayıcı eğitim gördükleri ortamda başarılı olyorlarsa daha kısıtlayıcı bir ortam önerimez Eğer öğrenci gerçek yaşam koşullarında para kullanmayı öğrenmek istiyorsa ona önce okulun kantininde veya deposunda görev vermek daha uygun olur.Böylece toplum içinde diğer tipik akranlarıylada iletişim sağlamış olurlar. Hedefler kısıtlayıcı ortamlarda ve sınıflarda başarılı olmaz.Her nekadar küçük engelli öğrenci grupları genel sınflarda uygulansada varılan sonuçlar özel sınıflarda yapılan eğitimle aynı sonuçları vermiş gibi değerlendirilmiştir.
4-Planlama kalıpları
Bu grafik bir okul gününün değişik alanlarda ,değişik zamanlarda nasıl hedefe ulaştığını gösterir. Örneğin öğrenci öğleyin kantinde para ile alışverşi öğrenecek günün diğer bir bölümünde konuşma ve okuma yeteneğini geliştirecek matematik dersindede arkadaşlarına cips dağıtarak akranlaryla iletişim kuracak.Bu şekilde İEP (bireyselleşmşiş eğitim programı)yi uygulamak için öğretmenlerin ve personelin esneklik ve yaratıcılık alanlarında bilgili olmaları kapsamlı eğitimi daha anlamlı hale getirir.
5-Tamamlayıcı yardımlar ve onlarla bağlantılı olan hizmetler
İEP tüm öğrenci ve öğretmenlerin ihtiyaç duydukları destekleri vermelidir. Örneğin, kapsayıcı eğitime destek için gerekli teknoloji , iletişim ,mesleki davranış programları , konuşma ve fizik tedavi gibi engelli öğrencilerin gereksinimleri okul tarafından karşılanmalıdır.
Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı (İEP) ve kılavuzu
Bireyselleştirilmiş eğitim programında (İEP) her öğrenci ve ailesi için geliştirilmiş bir program yapılır.Bu programı hazırlarken,öğrencinin akademik ,sosyal hedeflerini ve yeteneklerini göz önünde bulundrulmalıdır.
Kapsamlı Eğitimin savunulması ve kilit mahkeme kararları-
1975 yılında İDEA (bireysel engelliler eğitim yasası) ,geçişten sonra Down syndromlu ve diğer engelli öğrencilerin düzenli okula gidebilmesi için bir çok dava açılmıştır.Mahkemeler bu yasanın içeriğine açıklık getirmeye dikkat çekmeye devam etmişlerdir. Örneğin 1983 yılında Ann Walker savunmasını üstlendiği Neill Rocker davasında ‘eğitim servisini çocuğama getirmeli yoksa çocuğu eğitim yerinemi götürmeli ‘konusunu gündeme getirdi. Bundanda kapsayıcı eğitimin eğitimin taşınabilir olduğu belirlenmiş oldu Eğer kapsamlı eğitim genel sınıflarda başarılı bir şekilde uygulanmışsa , kanuna göre bunun gibi servislerin engelli öğrencilere ayrılmış yerlerde yapılması gerekmiyeceği kabul edildi.
1988 yılında ABD temyiz mahkemesi Timothy W adlı çocuğun lehine karar verdi , bu davada bölge okulu çocuk ağır engelli olduğu için okullarna alamayacaklarını söylemişlerdi.Dava sonucunda okul haksız bulunup her çocuğun okumaya hakkı olduğu ve bununda enaz kısıtlanmış şekilde yapılması gerektiğini belirtti.
1989 yılında Daniel RR nin davasında LRE(en az kısıtlanmış çevre) kararını analize etmek için üç faktör belirlemiştir.
1-bölge okul kurumu gerekli olan destek ve hizmeti vererek öğrenciyi genel bir sınıfa yerleştirdimi.?
2-Öğrenci yerleştirildiği genel sınıfta akademik ve sosyal açıdan yarar gördümü.?
3-Engelli ve diğer öğrencilerin beraber olmalarından dolayı üzerlerinde negatif ve ters etkileşim varmı?
Üçüncü faktörü göz önüne aldığımızda bölge okulunun negatif etkiyi azaltması için gereken desteği verdimi?
1993 te Rafael Oberti adlı Down syndromu olan çocuğun mahalle okulunda eğitim almasını ve gerekli hizmetlerin verilmesini onayladı.Oberti davası başka bir önemli kuralıda belirleyerek ;okul öğrencinin kısıtlanmış yerde eğitim görmesini savunamaz kararını onayladı.Birçok eğitimci Down sendromlu bir öğrencinin kısıtlanmış alanlarda akademik açıdan daha başarılı olduklarını savunmuşlardır. Bu görüş çoğunlukla doğru değil çünkü onlar kapsamlı eğitimin akademik olmayan yararlarını göz önüne almamaktadırlar.
Ayrıca ABD de görülen birçok davada engelli öğrenciler için yapılan ek yardımlardan diğer öğrencilerinde faydalandığı görülmüştür.Örneğin sınıftaki yardımcı öğretmenden bütün öğrenciler faydalanmıştır.
Kapsayıcı eğitimi savunanlar ,bu çocukların eğitim yerlerini ayırmanın onları yasal ,felsefi ve manevi açıdan kısıtlamanın ,sivil bir insan hakları ihlali olduğunu belirtmektedirler.
Bundan 40yıl önce Kaliforniyada yargıç Earl Warren bir açıklama yaparak eğer biz engelli çocuklarımızın genel okullarda eğitim almalarını kısıtlarsak onları dışlarsak onların ömür boyu aşağılık duygusuyla yaşayacaklarını ,bununda öğrenme ve gelişmelerinde olumsuz etki bırakacağını belirtmişti.
Kapsayıcılığın Faydaları
Yıllar önce,engelli öğrencilerin özel donanımlı okullarda, küçük sınıflarda,özel eğitim görmüş öğretmenlerin eşliğinde ,onlar için yapılmış müfredatı görmelerinin yararlı olduğuna inanılıyordu.Fakat bu öğretim şeklinin mükemmel olduğunu kanıtlayacak veriler yoktur. Halbuki son yıllarda yapılan araştırmalarda kapsamlı eğitimin faydaları açıklandı.1996 yılında NDSS nin yayınladığı araştırma sonucuna göre ; eğer öğretmenler,veliler ve özel eğitmenler birlikte ahenk içinde çalışırlarsa genel sınıflarda okuyan Down sendrromlu öğrenciler için bu sistemin en uygun ve faydalı olguğu belirtildi Ayrıca bu çalışmada engelli öğrencilerin öğrenme özellikleriyle engelli olmayan akranları arasında fazla bir fark olmadığı belirlendi.Çoğunluklada öğretmenler Down sendromlu öğrenciler için olumlu yorumlar yapmışlardır.Özellikle teşvik edildiklerinde öğrenmek için çaba harcadıklarını bu durumdan hem öğretmenlerin hemde öğrencilerin mutlu oldukları ortaya çıkmıştır.
1994 yılında Baker,Wang ve Walberg yaptıkları araştırmada özel ihtiyacı olan öğrencilrin kapsayıcı eğitim sonucu hem akademik hemde sosyal açıdan kısıtlayıcı eğitim alan arkadaşlarından çok daha başarılı olduklarını ispatlamışlardır.
Hollowood 1995 te yaptığı araştırmasında kapsayıcı eğitimin engelli olmayan öğrenciler üzerinde yan etkisinin olmadığını buldu. Ayrıca,1995 yılında (Ulusal Merkeze bağlı Eğitimi Yapılandırma ve Kapsama )NCERİ yaptığı çalışma sonunda engelli ve engelli olmayan öğrencilerin hem akademik hemde sosyal yönden kapsayıcı eğitimden yararlandıklarını rapor etmiştir. Ayrıca bu çalışmada İDEA (Bireysel Engelliler Eğitim Yasası)tarafından belirlenen 13 katerogiden oluşan engelliler listesindeki az ve çok engelli öğrencilerde bu araştımaya dahil edllip etkin biçimde eğitim görülen sınıflarda diğer akranlarıyla bütünleşerek başarı elde etmişlerdir.Bunun yanı sıra öğretmenlerinde başarılı çalışmalarından dolayı mutlu oldukları gözlenmiştir.
2000 yılında İndiana inclusion study(İndiana kapsayıcılık çalışması) sonucunda kapsayıcı eğitimin engelsiz öğrencilerde olumlu etkisi oldğu hatta matematikte açık farkla diğer okul arkadaşlarından önde oldukları bulunmuştur.Fakat, okumada o kadar başarılı olamamışlardır.
Genelleme yaparsak,engelli olmayan öğrenciler bile kapsayıcı eğitimden faydalanmaktadır.Bu ve buna benzer araştırmalar kapsamlı eğitimin sosyal,akademik ,iletişim ve arkadaş ilişkileri gibi dört en önemli noktada olumlu etkisinin olduğunu göstermiştir.Engelli öğrenciler engelli arkadaşlarına yapıcı konuşma ve hareketleriyle örnek olmaya çalışırken engelli olmayan arkadaşlarıda onların kendilerini kabullenmelerinden dolayı sabır .hoşgörü ve arkadaşlıklarını sunarlar.Bu sonuçlarda kapsayıcı eğitimden her iki tarafında fayda gördüğünü kanıtlamaktadır.
Bireysel Engelliler Eğitim Yasasının girişinde belirtildiği üzere aşağıdaki maddeler uygulanırsa kapsayıcı eğitimden iyi bir şekilde yarar sağlanabilir.
20 yıldır süregelen araştırmalara göre engelli çocukların eğitimi daha etkili hale getirilebilir:
1-Bu gibi çocuklarımız için yüksek beklentilerimiz olduğundan,genel eğitim müfredatı içinde yer bulmalarnı mümkün kılınmalı;
2-Anne-babaların rollerinin kuvvetlenmesiyle ve ailelerin çocuklarının eğtimine katılmaları çocukların eğitimi açısından olumlu etken taşır;
3-Bu çocuklara uygun eğitim ve ona bağlı olarak yapılan gerekli ek yardımlar genel eğitim sınıflarında imkanlar çerçevesinde hazır bulunmalı ve;
4-Bu çocuklar için çalışan profesyoneller içinde uzmanlık alanlarını geliştirici destek sağlanmalı.
Kapsayıcı eğitimin ayrıca istihdam sonuçlarında olumlu etkisi gözlenmiştir.1988 yılındaAffleck ve arkadaşlarının 15 yıla yayarak yaptıkları araştımada, kapsayıcı eğitimde öğretim görmüş engelli öğrencilerin %75 i iş bulup çalışırken ,kıstlayıcı eğitimde bu oran %53 te kalmıştır.
Sınırları Aşmak
Bir çok engelli çocuk özel eğitim merkezlerinde ,ailelerinin kapsayıcı eğitimi daha uygun görmelerine rağmen eğitim görememektedirler.
Bu niçin olur?Araştırmalar bunun değişik kültür ve duygusal ayrılacılıklardan kaynaklandığını bunlardan dolayı çocukların karışık olarak eğitim yapmalarına karşı çıkıldığını saptamıştır.Bazı görüşler az engelli öğrencilerin genel sınıfta eğitim yapmalarının doğru olacağını savunmaktadır.Neden olarakda sınıf öğretmenlerinin çok engelli öğrencilere yetecek bilgilerinin olmaması gösterilmiştir.Bazı uzmanlar ise engelli öğrencilerin genel sınıfta sosyal ve akademik açıdan sınıfın düzeninin bozulmasında etken olabileceklerini belirtmişlerdir.
Başarılı katılım programlarıysa bu endişeleri gidermektedir.Aslında kapsayıcı eğitim sistemi tüm öğrencilerin eğitimi için model teşkil edip birçok değişik yollarla bütün öğrencilerin beraber öğrenmelerini sağlayabilir.Başarılı olan kapsayıcılık programlarında engelleri aşmak için öğretmenlerin eğitimi,velilerin bu konuda yeterli bilgi almaları topluluk üyelerinin işbrliğinin gerekli olduğu gözlenmiştir.
Başarılı Kapsayıcı Eğitim Strarejileri
Kapsayıcı eğitimi neler başarılı yapar? 1995 yılında Ulusal Eğitimi Yeniden Yapılandırma ve Kapsayıcı Eğitim Araştırma Merkezi tarafından en azından sekiz başarılı faktör saptanmıştır
ABD de 5 Eyalette ve Kanadada 32 kapsayici eğitim veren okullarda yapılalan araştırmada (Villa,Bin,Meyers ve Nevin) bu eğitimde idarenin tutumunun ve vizyonunun genel eğitimcilerin üzerinde güçlü bir etkisi ölduğunu ortaya çıkarmıştır.Genelde okullarda müdürler ve yardımcılarının değerlendirmeleri sonucunda düzenlemeler yapılır.Halbuki bu aratırmada onların dışında bulunan bu konuyla ilgili kişlerin (psikologlar veliler ,terapistler üniversite ve devlet araştımacıları)de söz hakkının olması gerektiği belirlenmiştir.Bu konuda başarılı değişiklik için ,konunun başında olan kişinin bu konuyla ilintili olanların görüşlerini alıp geniş kapsamlı bir konsensus yapması bunada görev alan herkesin katılması gerekir.
Başarılı Kapsayıcı Okullaşma Kuralları
Okul müdürleri ve yöneticiler aktif ve destekleyici olmalılar.Programın verimli olması için müdür ve idare hem engelli hemde engelli olmayan öğrencilerin gelişmelerinden sorumlu olmalıdır.
Bütün öğrenciler okul sonrası amaçlarına uygun eğitim almalıdır
Bu eğitim yalnız akademik değil sosyal ,davranış ve bağımsız hedeflerininde amacına ulaşmasını sağlamalıdır.
Herkes okul personeli ve akranları tarafından kabul görüp desteklendiklerini hissetmelidir.
Okul dışı faaliyetler içinde öğrencilere servis ve destek sağlanmalıdır
Öğrenciler gerektiğinde okul içinde bulunan donanımlardan yararlanabilmeli,istedikleri bigilere kolayca erişebilmeleri sağlanmalıdır.Öğrencilerin sınıf programları hazırlanırken ,hepsinin ihtiyaçları göz önünde bulundurulmalıdır
Araştırmaya bağlı öğretim stratejileri uygulanmalı ve doğal destek ağlarından hem öğrenciler hemde çalışanlar yararlanmalıdır.
Personel ve öğretmenler işbirliği yapmalıdır. İyi ve verimli bir işbirliği için personele yüksek kalitede eğitim verilmeli ve zaman tanınmalıdır.
Herkesin görevini yerine getirip getirmediğini saptamak içinde gerekli önlemler alınmalıdır.
Anne-baba ve bakıcılar eşit ortaklar olarak algılanmalıdır.lAilelerin bu uygulamaya kendilerini dahil görmeleri için okulun hazırlayacağı kendilerini geliştirme programına katılmaları gerekir.
Eğitimcilerin İşbirliği
ABD de değişik bölgelerde yapılan araştırmalarda kapsayıcı eğitim için öğretmenlerin özel eğitim almasının gerekmediği saptanmıştır.Daha doğrusu öğretmenlere (normal ve özel eğitim birlikte) yeni beceriler geliştirmeleri için işbirliği yapılması başarılı bir eğitim için gerekli olduğu görülmüştür.Başarılı işbiriği için planlama ekipleri, öğretmenler ve diğer uzmanların beraber çalışmaları ve gerekli zamanlamanın ayarlanması gerekir Öğretmenlerin problemleri bilmeleri ve ona göre çözüm üretmeleri aynı zamanda öğretmenlerin iyi bir araştırmacı olarak ön planda olmaları gerekir.
Değerlendirmelerin Gözden Geçirilmesi
Şimdiye kadar birçok psikolog ve eğitimci eğitimle ilgili olmayan okuldaki bilgi ve idari evrakları inceleyerek öğrencilerin özel eğitim servislerine uygunluğunu baktılar.Kapsayıcı eğitim veren okulların raporlarında,daha çok öğrencinin öğrenme potansiyeli ve yapmak istedikleriyle ilgili bilgiler içermektedir.Bu değerlendirmeler,öğrencinin çalışma ve başarı belgelerini göstererek onların ilgi alanlarını kararlılığını iş tercihlerini odak noktası olarak göstermektedir.Bu yaklaşım, öğrencinin ne öğrenip öğrenmediğini ortaya çıkarıp ,kişisel öğrenme profilinin belirlenmesi için yapılır.
Öğrenci ve Öğretmen İçin Gerekli Destek
Engelli öğrenciler için gerekli olan konuşma terapisi genel sınıflarda desteklenip entegre edilebilmeli..Bu gibi destekleri kaldırmak öğrencilerin sınıflardan dIşlanmasını engelleyecektir. Bilgisayar destekli teknoloji ,akran desteği ile yarım ve tüm gün çalışan asistanlaın yardımları bu hizmetleri bütünleştiren hizmet faktörlerinden birkaçıdır.
Yardımcı eğitim ve destekler çocukları sıkmayacak şekilde ,baskı uygulanmadan ‘yeterlilik ‘prensibine dayalı olarak yapılmalıdır.Bu ‘yeterlilik’ prensibine göre öğrencilerin sınıfta uygulanan müfredatı ek yardım alarak daha iyi bir şekilde öğrenmesini böylecede genel olrak sınıftaki tüm öğrencilerinde bundan yararlanması sağlanabilir..
5-Anne-baba Katılımının Etkisi
Anne-baba katılımı önemlidir.Okullar içermenin başarıyla sürdürülebilmesi için aile desteklerine fırsat vermeli ve işbirliği yapmalıdır.Genellikle anne-baba veya bakıcılar çocukların haklarını savunmak durumunda kalmaktadırlar.1997 yılında İDEA yeniden yapılanmıştır.Burada, anne-baba çöcuklarla ilgili tüm kararlara katılmalıdır denip bunun ne kadar gerekli olduğu vurgulanmıştır.İDEA ayrıca engelli çocukların okul gelişim raporlarının engelsiz akranlarına uygulandığı gibi anne -babalarına düzenli bir şekilde bildiri sağlamalarını istemiştir.
6-İşbirliğine Dayalı Eğitim Modelleri
Ulusal çalışmalar kapsayıcı eğitimde içerme programında 5 tane işbirlikçi modelin başarıyla uygulandığını saptamıştır:
* Birliikte öğretim Birlikte öğretim modelinde özel eğitimli ve genel eğitim öğretmenleri aynı sınıfta ders verirler.
* Paralel öğretim Paralel öğretim modelinde genel sınıflarda özel eğitimci veya yardımcı görevli özel eğitim gören çocukları bir gurup yaparak onlarla çalışır.
* konsultasyon Bu modelde özel öğretmen genel sınıflarda engelli öğrencilere yardımcı olarak sınıf öğretmenine yardımcı olur.
* Ekip modeli Özel eğitim ekipleri ve genel sınıf öğretmenleri kapsayıcı eğitim yapılan sınıftaki tüm öğrencilerin sorumluluğunu birlikte paylaşırlar.
* Çift lisanslı öğretmenler hem genel hemde özel eğitim almışlardır ve kapsayıcı sınıftaki tüm öğrencilere ders verebilirler.Onlara dil ve konuşma terapistleri yardımcı olurlar.
7-Genel eğitimde ‘en iyi uygulamalar’
Kapsayıcılık hem engelli hemde tipik öğrenciler için 2 bakımdan önem taşır .Birincisi, engelli öğrenciler için tasarlanmış sınıf uyarlamaları engelli olmayan öğrencler içinde faydalıdır.İkincisi ise kapsayıcı öğretim stratejileri , genel eğitim uygulamaları gibi araştırmacı ve yenilikçiler tarafından üretilen şekilde uygulanmaktadır.Bu gibi stratejiler,öğrencilerinbirlikte çalışmalarını birbirlerine destek vermelerini ,yardımlaşmalarını sağlar.
Sınıflarda , dersler aynı fakat öğretilen konu değişik biçimde verilebilir.Örneğin, matematik dersinde bazıları basit işlemler yaparken bazılarda karışık problemler çözebilir
8- Fon Bulma
Eskiden , özel öğrenciler için bulunan kaynaklar kıstlayıcı eğitimi teşvik edip desteklemekteydi.1997de İDEA tarafından alınan karara göre , fonlar ihtiyacı ölan öğrencilerin eğitim yerlerine yerleştirmelerine ve gerekli servislerin sağlamalıdır.Bölge okul merkezleri engelli öğrencilerin ihtiyaçlarını yeterli şekilde karşılamayamamalarında fonu neden gösteremezler.
Genelde, kapsayıcı eğitim kısıtlayıcı eğitimden daha pahalı değildir.Bölgeler ihtiyaçları için gerekli meblayı programın başında organize etmelidirler.
Kapsayıcılık ve Geleceği
1975yılında özel eğitim için yapılan ilk yasadan şimdiye kadar kapsayıcı eğitimde olumlu şekilde gelişmiştir.Bu gelişmeler anne-baba ve engelli çocukların bu konudaki bilinçlenmeleri ile mümkün olmuştur.Ailelerin bu eğitimi desteklemeleri yalnızca bir felsefe, yasal bir hak veya bir eğitim şeklinden ötürü,;çocukların ve ailelerin hayalleri ve gelecekleridir.
SÖZLÜK
(FAPE) ÜCRETSİZ VE UYGUN DEVLET EĞİTİMİ Ücretsiz ve uygun devlet eğitimi engelli çocuklar için İDEA tarafından garanti edilmiştir.Bu yasaya göre 3yaşından 21yaşına kadar bütün özel ihtiyacı olan çocukların özel eğitimi ve buna bağlı gerekli servislerini karşılamakla yükümlüdür.
KAPSAYICI EĞİTİM/KAPSAYICILIK Kapsayıcılık ,engelli engelsiz bütün öğrencilerin birlikte eğitim yapmasını öngören bir eğitim yöntemidir.
( İEP) BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMI Bu program ,çocuğun durumuna göre özel eğitim ve servis almasını belirtir ve sağlar. İEP, yapılan çalışmaları incelemek ve gözden geçirmek için düzenli olarak ekip toplantısı yapar.Öğrencilere hem kısa hemde uzun vadede ek yardımlar sunar.
(İDEA) BİREYSEL ENGELLİLER EĞİTİM YASASI İDEA ,özel eğitim ihtiyacı olan öğrencilerin okulda gerekli eğitim ve hizmetleri almalarının sağlar.Bu uygulama, engelli çocukların kendilerine uygun eğitim görmelerinin sağlanmasını ve en az kısıtlayıcı ortamlarda eğitim yapmalarını öngörmektedir.
(LRE) AZ KSITLAYICI ORTAM İDEA, özel ihtiyacı olan öğrencilerin engelli olmayan akranlarıyla birlikte eğitim yapmalarının en üst seviyeye çıkarmanın gerektiğini vurgulamaktadır.İDEA engelli öğrencilerin en az kısıtlanmış ortamda eğitim almalarını belirtmektedir.
KAYNAŞTIRMA Kaynaştırma eğitsel bir uygulamadır.Bu sistemde , öğrenci özel bir eğitim sınıfında okumakta olup , düzenli şekilde genel sınıfları özellikle akademik olmayan derslerde ziyaret eder.
TAŞINABİRLİK Bu sistem , genel sınıfta okuyan engelli öğrenciye sınıfta özel eğitimin başarıyla sunulasını amaçlıyor. İDEA, bu uygulamanın anne-baba istemedikçe özellikle kısıtlanmış ortamlarda uygun olmadığını belirtmiştir.
İLGİLİ HİZMETLER İlgili hizmetler, engelli çocuğun eğitimden yararlanabilmesi için gerekli olan ulaşım ve diğer hizmetleri almasını sağlar.İlgili hizmetler ayrıca konuşma terapisi,psikolojik ve danışmanlık hizmetleri,fiziksel ve mesleki terapi tıbbi tanı ve değerlendirme gibi konularıda içerir.