HİPOTERAPİ [At terapisi]

İZMİR ATLI POLİS BİRLİĞİ (izlemek için tıklayınız)

 

ATLI BİRLİK EĞİTİMLERİMİZ VİDEO için tıklayınız

 

ATLI  POLİS VE TERAPATİK BİNİŞ (ADAPTİF BİNİCİLİK )1

Atın İnsan Üerindeki Tedavi Edici etkileri bilimsel olarak kanıtlanmıştır.Tıp dünyasında  Hipoterapi olarakta bilinen atla terapi yöntemi çok eski yıllardan itibaren avrupada uygulanmakta olup birçok engel türünde büyük oranda fayda sağlamaktadır.

Terapatik binişin ilk olarak 460’lı yıllarda Romalı ve Yunanlılarca uygulandığı bilinirse de esas olarak 1940’lı yıllarda Avrupa ve Batı Almanya’nın bir bölümünde ve İsviçre’de uygulanmaya başlamıştır.1950 lerde İngiliz terapistler hipoterapinin her türlü engelli/ özürlü için uygulanabileceğini ileri sürdüler.1960’larda Kanada ve Amerika’da hipoterapi merkezleri yaygınlaştı. 1969’da Kraliyet Ailesinin Desteği ile “ İngiltere Engelliler Binicilik Federasyonu”, Amerika’da ise “Kuzey Amerika Engelliler Binicilik Federasyonu” kuruldu.

Adaptif Binicilikte hedeflenen hastayı iyi bir binici yapmak değil.temel de amaç binicilik disipilinini öğretmek olsada terapatik etki kendiliğinden gelmekte. Atın gövdesinin yavaş ve ritmik hareketlerini kullanarak omurga çevresindeki kasların gelişimini sağlamak. Bir Atın yürüyüşünün çok boyutlu salınma ritmi hastanın Leğen kuşağı kemiklerine normal insan yürüyüşünün iki katı kadar etki etmekte. Binicinin at yardımıyla oluşan hareketi sinir sistemi ve beyin dahil olmak üzere tüm vücuda uyarılar gönderiyor. Bunlara eklem hareketinin algılanması denge hissi dokunma tatma ve görme duyusudadahil.
Atın dinamik hareketi (ileri – geri yukarı – aşağı ve bir yandan – diğer tarafa ) hastanın sinir sistemini organize ediyor ve bundan dolayı vücudun çevreye karşı nasıl uyum sağladığı konusunda algılama oluşuyor.

Sinir sistemi tarafından sağlanan organizasyon sayesinde hasta lisanını daha iyi kullanmakta plan yapabilmekte ve motor hareketlerini otomatik bir şekilde yönetebilmekte. Lisan ve motor hareketler otomatikleştiğinde ise sinir sistemi duyumsal girdileri proses etme ve organize etmede daha verimli olmakta.

Bu terapinin en belirgin hedefleri ve sağladığı faydaları ise ;

 

Fiziksel Kazanımlar :

– Sinir sistemini harekete geçiriyor  kişinin dilini daha iyi kullanmasını sağlıyor2
-Attan yayılan sıcaklık reflexlerin dolaşım sisteminin ve metabolizmanın düzenblenmesine olumlu etki ediyor
-Bu sıcaklık solunum sisteminin çalışamasını artırdığı gibi bağırsaklarda itme hareketini uyararak bu  organlardaki sorunlara yardımcı oluyor.

– Kas dengesini normalize etmek

– Hareketler arası koordinasyonu ve konsantrasyonu sağlamak

_ Dogru yürüyüs paternini gelistirir.

_ Omurga ve kalça eklem hareketliligini artırır.

_ Bas ve gövde kontrolünü artırarak postürü (vücut düzgünlügünü) gelistirir.

_ Denge reaksiyonlarını uyararak gövde dengesini gelistirir.

_ Kas kuvvetini gelistirir.

_ Eklem hareketliligini gelistirir.

_ El becerilerini gelistirir.3

_ Konusma becerisini gelistirir.

_ Metabolizmayı uyarır.

_ Kas sertliklerini ve kısalıklarını azaltırken anormal refleksleri önler.

 

Ata binmenin insanlar üzerindeki pozitif duyusal etkileri inkar edilemez. Bu etkiler

çocuklar üzerinde daha fazladır. Çocuk at üzerinde komut vermeye çalısırken konusma

gelisimi desteklenmis olur. Bu nedenle konusma problemi çocuklarda çocuk ata komut

vererek veya atla konusarak konusma olgusu olusturulabilir ve iletisim kurmayı basarır.

ÖĞRENME KAZANIMLARI

• Öncelikle çevremizdeki cisimleri sınırlarının büyüklüklerinin ve renklerinin ayırt edilmesi gerekir. Bütün bunlar at sırtında daha kolay öğretilebilir. Binicilik dersinin bir parçası olarak oyun oynar gibi öğrenmek daha kolaydır.
• Zamanlama örnekleme ve motor denge: Bazen bir kalemi tutmak gibi sağlıklı bireyler için çok basit olan eylem aslında çok karmaşık sinir sistemi işlemleri sonucunda meydana gelmekte ve özürlü bir kişi için çok zor olabilmektedir. Bunların öğretilmesi at sırtında daha kolay olmaktadır.4
• At sırtında görsel uzaysal algılamaya ait becerilerin geliştirilmesi sağlanır.
• Ayırt edebilme: Binici çevresindeki kuvvetli uyaranları daha az kuvvetli uyaranlardan ayırt edebilmeyi öğrenir. Bunu öğrenmede atı ona en büyük yardımcıdır. Çünkü atlar oldukça hassas hayvanlar olup çevrelerindeki her şeye dikkat ederler ve bunu hareketleriyle belli ederler.

 

SOSYALKAZANIMLAR

– Arkadaşlık: Binicilik bireysel bir aktivite olmakla birlikte genellikle grup halinde yapılır.Atları ve binicilik sporunu seven bir kimse bu sporu yaparken daha kolay sosyal ilişkilere girer ve arkadaşlık duygusu gelişir.
– Hayvan sevgisinin geliştirilmesi: Atlar iyi bakım isteyen hayvanlardır. Binici zamanla kendisinden önce bindiği atı düşünmeye başlar ve böylece aralarında bir dostluk kurulur.
– Tecrübenin arttırılması:Tecrübelerin çeşitliliği binicilikte sonsuzdur. Atla meşgul olmak onu tımar etmek binmek ve gezmek biniciye çok şey öğretir. Özürlü bir kişi yalnız olarak yapamadığı pek çok şeyi ata binerek yapabilir.

– Eğlence: Tabi ki binicilik aynı zamanda oldukça eğlenceli bir spordur. Özürlü bir kişi sıkıcı hastane veya ev ortamından uzakta eğlenerek farkında olmadan pek çok şeyi öğrenmiş olur.

PSİKOLOJİK-KAZANIMLAR

-Özgüvenin arttırılması: Kendinden daha büyük ve güçlü bir hayvanı kontrol edebilme becerisi özgüveni arttırır.6

– Dış dünyaya karşı ilginin arttırılması: Binici ata binerken ata tam hakimiyet sağlayabilmesi için hem atını iyi hissetmesi hem de çevresinde olan bitene dikkat etmesi gereklidir.
– Kendi hayatına ilginin arttırılması: Binicilik sporunun heyecanı binici için uyarıcı bir etki yapar.
– Risk alma yeteneğinde artış: Binicilik riskli bir spordur. Binici at sırtında iken korkuyu öğrenir ve böylece ata hakim olma yönünde yeni hünerler geliştirir.

– Sabrın geliştirilmesi: Bazen atın binicinin isteklerine cevap vermemesi temel binicilik tekniklerinin tekrar tekrar ata uygulanmasını gerektirir ki bu da ancak sabırla olabilecek bir şeydir.
– Duyguların kontrolü ve öz-disiplin: Binici kendi kontrolünü kaybettiğinde atın kontrolünün de kaybolduğunu görür. Bağırma ağlama gibi duygusal davranışlar atı ürkütür. Bunu anlayan özürlü binici ata hakim olmak için mutlaka duygularını kontrol etmek zorundadır.

-Normalin  hissedilmesi
-Kontrol sahasının genişletilmesi: Sonuçta binici kendini kontrol edebildiği ölçüde atı ve onun gücünü kontrol edebildiğini görür.

Sonuç olarak hipoterapi, hem fiziksel, hem sosyal, hem de psikolojik gelisimi dogal

ortamlarda, dogal bir sekilde ve keyifli bir sekilde olusturan essiz bir programdır.

Ülkemizde 10 milyonun üzerinde engelli vatanaşımız bulunmaktadır.diğer tıp yöntemlerine destek bir tedavi yöntemi olan at üstünde rehabilitasyon yönteminden çoğu 8bedensel ve zihinsel engelli atla terapi uygulayan tesislerin yaygın olmaması veya maddi şartlardan dolayı yararlanamamaktadır.

Bu bağlamda İzmir Atlı Polis eğitim merkezi yerine getirdiği toplumsal ve asayiş görevlerinin yanı sıra gençlerimize bu kadar yararı olan bu rehabilite yönteminide uygulamaya koymuş ve yaklaşık beş senedir bir çok rehabilite merkeziyle ortak çalışmalar yapmış ve bir çok sosyal projeye katkıda bulunmuştur. İzmir atlı Polis eğitim merkezinde  uygulanmakta olan adaptif binicilik çok başarılı sonuçlar vermiştir.Polisin sosyal sorumluluk çerçevesinde gerçekleştirdiği birçok projeyle hem bir çok engellinin hayata bağlanması sosyalleşmesi ve birçoğunun gözle görülür bir şekilde iyileşmesi sağlanmıştır hemde yapılan bu görevlerle emniyet teşklatımızın tanıtımı ve halka kaynaşması sağlanmıştır.

 

Emre Üstdağ

Saygılar

 

 

Hipoterapi [At terapisi]
Hipoterapi – at üstünde egzersiz sayesinde beden kaslarını çalıştırmayı hedef alan başarılı bir tedavi türüdür. Ata binme sürecinde vücudun tüm büyük kas gruplarını çalıştırılmaktadır. Bu refleks düzeyinde gelişen bir olaydır, çünkü atın sırtında iken binici onunla birlikte hareket eder, düşmemek için içgüdüsel olarak dengeyi kurmaya çalışır, böylece hem sağlıklı hem de hasar görmüş kaslar harekete geçer ,ve en önemlisi küçük binici aslında tedavi olduğu farkına varmaz, tedavi oyun gibi algılanır. Hipoterapinin sağladığı faydalar:

• Çeviklik artışı;

• Hareket arası koordinasyon artışı;

• Kasların gelişmesi ve güçlenmesi;

TEDAVİ YÖNTEMİ9

Hipoterapi iki faktör aracılığı ile insana etki ediyor – Biyomekanik ve Psikojenik. Bir at dakikada yaklaşık yüz titreşimsel sinyal biniciye aktarabiliyor, refleks düzeyde binici hemen hemen tüm kas grupları çalıştırılır, ince motor becerilerinin gelişimini uyarır, karmaşık, hassas ve net hareketlerin oluşumu sağlanır.

Ata binmek, aynı anda 4 farklı şekil çizilmesine benzer – binici ata binerken iki el ve iki ayak ile farklı hareketler yapmak zorundadır. Tek elle bir daire öbür elle ise kare çizmeye deneyin! ne kadar zor olduğunu göreceksiniz . Hipoterapinin bu en önemli etkisi diğer hareketli tedavi yöntemleri ile karşılaştırılamayacak kadar etkilidir.

Atın sıcaklığı insan sıcaklığına nazaran 1,5-2C° daha yüksek tır, bu yüzden at “ısıtmalı masaj aletin” görevini görüyor-ayak kaslarına masaj yapılıyor, kan basıncı artıyor ve kalça bölgesinde ısınma söz konusudur ki bu ısınma prostat tedavisinde dâhil çok etkili sonuçlar veriyor.

Binicinin iç organların aktivitesini uyaran belirli kas refleksleri aktif hale geliyor, bu yüzden Hipoterapinin etkili olduğu gastrointestinal (mide ve bağırsak )sistemin düzelmesi (kabız, ishal), kardiyovasküler hastalığı (kalp ve damar hastalıkları), postinfarction (felç sonrası ) tedavisi günümüzde mümkün dur.

Çok yönlü etkisi, eş zamanda tekrarlayan karmaşık hareketlerin birleşimi, bir at ile bir çocuğun iletişimi, pozitif psikoterapi etkisi, Hipoterapinin benzersiz bir tedaviye dönüşmesine sağlar.

• Felç

• Denge yeteneğini kazanma çalışmalarında

• Konsantrasyon eksikliği (dikkati toplayamamak)

• Hiperaktivite

• Otizm91

• Omurga rahatsızlıkları vs.

– Down Sendromu

• Zekâ geriliği

• Kas iskelet sistemi hastalıkları

• Enfarktüs sonrası

• Beyin kanaması sonrası

• Beyin yorgunluğu

• Nevroz(psikolojik bozukluğu)

• İşitme ve görme bozukluklarında

• Ameliyat sonrası tedavi amaçlı

• Sosyalleşme amaçlı

• Kronik prostat92

• Multipl skleroz

• Bazı jinekolojik hastalıklar

• Obezite (şişmanlık)ve selülit (ilaçsız tedavi)

Hipoterapi tedavisi benzersiz bir uygulamadır, küçük binici aslında tedavi olduğu farkına varmaz, tedavi oyun haline gelir. At, bir spor aleti değil dır, asla bıktırmaz! Psikojenik faktörler sayesinde kendi dünyasından çıkıp, gerçek dünyaya uyum sağlama yeteneği artar. Ruhsal bozuklukları olan bir hasta için atın sırtında olmak çekici gelir-“Ben yukarıdayım, onlar aşağıda”, Psikoterapi’nin temel ilkeleri sağlanıyor: aynı yer ve kişiler, aynı zaman ve aynı eylemler. At ile etkileşim beden dili boyutunda geçer, hasta kendine ayıt güvendiği dünyanın içinde kalma şansına sahip, aynı zamanda sınırlarını aşıp dış dünyaya da uyum sağlamaya başlıyor. Çocuğun kendine olan güveni artıyor, büyük, güçlü ve zarif hayvan onu dinliyor ve komutları yerine getiriyor!

Hipoterapi -can ve beden için dört dörtlük bir tedavi türüdür!

Ata yaklaşıp onu sevmek bile insanın baş ağrısını ve yorgunluğunu alıyor. Atlar doğadan çok güçlü bir biyoenerji alanına sahiptirler, doğada sadece iki canlı tür insana pozitif enerji aktarabilme yeteneğine sahip: atlar ve yunuslar, bu tür tedavilerin medikal olmadığı için yan etkisi de yoktur, acı vermez ve iç huzursuzluğu yaratmaz, sadece pozitif hisler ve duygular bırakır. Hollanda, İsveç ve İngiltere’de hipoterapi kraliyet ailelerin himayesi altındadır. Tabii ki, hipoterapi her derde deva değildir, bilinçli yapılmadığı sürece beklenen etki vermez.93

Kontrendikasyonlar: çocuğun hayvan korkusu olması, at kılına karşı alerji, cilt hastalıkları, akut inflamatuar bulaşıcı hastalıklar, bunun için Hipoterapi öncesi doktorunuza danışmalısınız.

Hipoterapi kimlere uygulanır. Hipoterapi’nin faydaları.

Tedavi amaçlı binicilik çocuk ve yetişkinler içindir, fiziki psikolojik, sosyal ve kişisel tedavi ve adaptasyon içindir.

Hipoterapi’nin tedavi ettiği hastalıklar listesi sınırlı değildir:

• Kas iskelet sistemi hastalıkları ( çocuklarda serebral palsi, sırt yaralanması vb.);

• Osteochondrosis, radikülit;

• Skolyoz 1-2 derece;

• Akli dengesi gelişimi hastalıkları (zekâ geriliği, mental retardasyon entelektüel gelişim, Down sendromu, vb);

• Konuşma bozuklukları;

• Kalp hastalığı;

• Kapsamlı gelişim bozuklukları ve diğer hastalıklar;

Çalışmaların temel sonuçları:

• Artan hareketlilik ve eklem hareket açıklığı, motor koordinasyonun geliştirilmesi, spastisitenin azalması, denge (özellikle atın sırtında iken), dil ve konuşmanın gelişmesi ve ince motor becerileri (ellerin ve parmakların kasları gelişmiş olması), dolayısıyla yaşam şeklinin performansın artması, yeteneklerinin gelişmesi, fiziksel strese karşı dayanıklılığın artması;

• Kasların çevikliği;

• Kendine güvenin artması, aktif olması, , öğrenme ve dikkat toplamada ilerleme;

• Hiperaktivitenin azalması, ilgisizlik halinden kurtulma, korku, saldırganlık, içine kapanık halinden kurtulması.

• Hasta çocukların iletişim çevresinin genişletilmesi, duygusal dikkatini kendi üzerinden at üzerine toplamak (“ben hastayım, herkes benimle ilgilenmek zorunda” ) öbür yandan elebaşının yardımı ile çocuk kendi başına atla ilgilenmeyi öğrenir, yeni beceriler kavrar(at bakımı, binicilik).