Down Sendromlu Öğrenciler için Okul Kapsamında Örnekler
Erken Yaşlar
BAŞARIYI KUTLAMAK : Erken Yaşlarda Down Sendromlu Öğrenciler için Okul Kapsamında Örnekler
Giriş
Başarıyı Kutlamak serili kitapçık, down sendromlu öğrencilerin gerçek okul dizgilerindeki deneyimlerinden örnekler veriyor. Öğretmenlerin, öğretim görevlilerinin ve ebeveynlerin kullandığı kelimeleri kullanarak, iyi bir uygulamanın fayda sağlayabileceğini sadece down sendromlu öğrencilere değil tüm okul üzerinde pozitif bir etki yaptığını ispatladılar.
1981 Eğitim Hareketinden beri, ebeveynlerin başarısı kendi yerel okullarındaki kendi çocukları ile yer değiştirdi ve ilkokul çağındaki çocuk uygulamalarını %80 in üzerinde büyütmek 20 yıl alırken, oluşturulduğundan beri nasıl yaygınlaştırıldığı da dikkate değerdir.
Bazı öğretmenler hala Down sendromlu bir öğrenciyi kendi sınıflarında olma düşüncesini zorlu buluyor fakat neredeyse hepsi bu çocukların bireysel ihtiyaçlarını anlayabiliyor ve yönlendirebiliyor. Vaka analizleri ülkedeki normal okullarda, DSA ilkokul ve ortaokul Öğretim Destek Paketlerinin okul ekibi tarafından uygulamaya alındığında nasıl rehberlik yaptığını gösteriyor.
Toplantılarda pozitif tutumlu bir okulun tüm çocuklar için ihtiyacı en az probleme sahip olan çocuk kadardır. Down sendromlu bir öğrenci diğer çocuklardaki gibi kendi değerlerinde ele alınması gerekirken burada güçlü yanlarına odaklanmak ve zorluklarının üstesinden gelmeleri için stratejiler koyan öğretmenlere yardım eden belirli bir öğrenme profili mevcuttur. Zor veya olgunlaşmamış davranışın önlenmesi, çocuğun anlamlı aktivitelerle ilgilenmesinin sağlanması ve Down sendromlu çocuğun belirli öğenme profilini anlaması üzerine verilen küçük bir eğitimle, ülkedeki okullar çalışma şekillerine uygun değişiklikler yapıyor.
Vaka analizlerinin, Down sendromlu çocukların ihtiyaçlarını sosyal bir yaklaşımla karşılanması okulları cesaretlendireceğini umuyoruz.
DSA Down sendromlu genç insanların eğitimle ortaya çıkan kendi yaşamlarının çoğunu oluşturan yetenekler temin etmek için gelişmiş ve daha iyi odaklanmış koşullarda çalışmaya devam edecek.
VAKA ANALİZİ 1 : Daniel, yaş 3. Dartington İlkokulu ve South Devon Steiner Okulu, Dartington, Devon.
Açıklama : Daniel ailesi ve 6 yaşındaki abisi Sebastian ile yaşamaktadır. Annesi Alman, babası İngiliz ve Daniel her iki dili de ana dili gibi öğrenmektedir. Daniel aktif bir çocuktur ve çok yetenekli ve fiziksel olarak iyi görünümdedir. Müziği, hayvanları, kitaplara bakmayı sever ve genellikle her şey hakkında meraklıdır. Daniel’in abisi onun ilham kaynağı ve en iyi öğretmeni olduğu gözlemlenmiştir.
Daniel iyi iletişim özelliklerine sahip ve Makaton işaret diline ilaveten mimik, el kol hareketleri ve beden dilini kullanıyor. Yorgun olduğunda, bazen bu yeteneklerini unutuyor ve isteklerini ve ihtiyaçlarına cevap veremediği için öfke nöbeti geçirebiliyor. Daniel’in çok iyi motor becerileri var ve sol eline yatkınlığı olmasına rağmen iki elini de çok iyi kullanabiliyor.
Daniel kalbinde iki delikle doğdu, ilk iki yılı boyunca göğüs enfeksiyonu geçirdi, fakat bunun dışında önemli sağlık problemleri yaşamadı.
Okul Öncesi Yerleştirmeler ve Destek Hizmetler :
Daniel 2 yaşına geldiğinde haftalık Portage ev ziyaretleri olurdu. Portage Erken Eğitim Programı, Down sendromlu çocuklar için şuan Erken Destek Gelişimsel Bülten hedeflerini de birleştiren gelişimsel check-listler kullanır. Bu check-listler temel gelişimsel özelliklerini sağlamak için ebeveynler/bakıcıların ev ziyaretçisi desteğiyle tamamlamaları için tasarlanmıştır.
Her haftanın hedefi ailesinin seçtiği uygun amaçlar doğrultusunda Daniel için hazırlandı. Ebeveynlerine Daniel’in yeni becerilerini nasıl öğreteceğini anlatan detaylı yazılı bir plan sağlandı ve Portage ev ziyaretçisi tarafından modellendi ve görüntülendi. Beceriler her gün uygulanması gereklidir. Aile ve ev ziyaretçisi tarafından, tüm işi başarıya götüren altı aylık kişisel eğitim planında uzun vadeli öğretme hedefleri tanımlandı. Her altı ayda Daniel’in durumu resmi olarak değerlendirilecek, tarihsel gelişimi analiz edilecek ve gelecek hedeflerini planlamada destek olunacak. Bu değerlendirme, sosyal ve duygusal gelişim, iletişim, kavrayış ve oyun, kendine yetme, motor ve duyusal gelişimi olmak üzere birkaç gelişim alanını kapsar.
6 aylık durum değerlendirmesi tamamlandı. Özet versiyonu Daniel 3 yaş 2 aylıkken, ne kadar iyileşme kaydettiğini gösteriyor.
Sosyal ve Duygusal Gelişim
Daniel:
– Görevleri ve aktiviteleri bir bölümden fazla tamamlamada inatçı
– Yalnızken mutlu bir şekilde oyun oynuyor fakat yetişkinlere de alışkın
İletişim
Daniel:
– Sesleri hem Almanca hem İngilizce o evde kullanıldığı gibi söylüyor
– Kelimeleri hafızasına almak için seslendirme denemeleri yapıyor
– Oyuncaklar, resimler veya yemekler için sıklıkla kullanılan, yakın gelen sessiz ve sesli harfleri taklit ediyor
– Kendisinin kısa periyodlar için seçtiği obje veya aktiviteye dikkatle konsantre olur
– Diğerlerini seyreder ve dinler, kendi oyununda bazı davranışları taklit eder
– 100 den fazla kelimeyi anlar ve işaret ediyor
– Rol oyununda ‘Ayıcığı besle’ veya ‘bir bardak verir misin?’ gibi soruları takip ediyor
– Kelime veya işaretleri var olmayan insan veya objelere karşı kullanıyor
– Resimli kitaplarda isimli işaretli objelere işaret ediyor
– Burada ve şimdiye odaklanarak yetişkin ve çocuk arasındaki basit diyaloğa eşlik eder
– Eğer el kol hareketi veya işaretle desteklenirse basit talimatları takip eder
– Burun göz, saç gibi vücudun temel bölümlerini tanımlayabilir
Tanınma ve Oynama
Daniel:
– Yoğun bir şekilde, yeni objeleri, odaları ve dışarıdaki bölgeleri keşfetmeye meraklı
– Resimli kitaplara bakmaktan hoşlanır
– Parçaları olan objeleri örnek olarak demlik ve kapağı eşleştirir
– Kitabı paylaşmaktan hoşlanır
– Sabit yerlere gitmekten hoşlanır ve oyunları hevesle bekler
– Büyük puzzle parçalarını puzzle boşluklarına yerleştirir
– Resimdeki yakın bir yetişkini tanımlar
– Kendini ayna veya fotoğrafta tanımlar
– 3 şekli küçük bir yardımla eşleştirir
– Bloklarla şekil yapmaktan hoşlanır
– Diğer insanların konuşması veya işaret yapmasıyla neler olacağını merakla bekler
Öz Bakım Becerileri
Daniel:
– Açık bardaktan kendi başına içebilir ve kamış kullanabilir
– Ellerini ve vücudunu yıkarken kendisi de yardım eder
– Kendini beslemek için yemeği kaşığa boşaltabilir ve kaşığı aşağı yukarı oynatmadan ağzına götürebilir
– Yumuşak bisküvi veya muzu küçük parçalar halinde ısırmak ve topaklı yiyecekleri çiğner
– Kıyafetlerinin örnek olarak montunun nerede olduğunu bilir
– Diş macunu ve fırçası kullanmasını bilir
– Aile yemek zamanlarında birlikte oturur ve katılımda bulunur
Motor ve Duyu Gelişimi
Daniel:
– Çevresini görsel olarak daha hızlı tarar ve şimdilerde yüzeydeki objelerden kendini sakını
– Küçük topu kafasının üstünden atar
– Yüzeyden oyuncağı almak için çömelir
– Yardım almaksızın mobilyadan yukarı ve aşağıya doğru tırmanır
– Spontane olarak karalar ve kâğıdın üzerinde noktacıklar yapar
– Yetişkinin elinden tutarak yukarı kata çıkabilir
– Aşağıya oturarak merdivenlerden aşağıya iner veya göbeğinin üstünden kayar
– Bilyeleri sağlam kordona dizer
– Parti pervanesi ile sürekli üfler ve ses çıkarır
Daniel bütün alanlarda sürekli gelişim göstermeye devam ediyor. İyi bir hafızaya sahip ve çok iyi iletişim sağlayan bir çocuktur. Daniel, Almanca ve İngilizce birlikte konuşulduğunda ve aynı zamanda söylenilenle ilgili bilgisini destekleyici Makaton işaret dili ile birlikte net bir şekilde anladığını gösteriyor.
Daniel’in ailesi pozitif etkilerini gözlemlediler ve Portage Erken Eğitim Programına devam etmeye karar verdi ve ev ziyaretçileri Sarah ile güçlü bir iletişim kurdular. Daniel’in ailesi Sarah için “Yardımsever, takım çalışmasını seven ve fikir dolu. Bize çok fazla gelebileceği için bazen yorulduk ve sonu olmayacakmış gibi görünüyor. Sarah’a bizim için önerdiği ve sağladığı kaynakları için çok müteşekkiriz” dedi.
“Daniel ve ailesini ziyaret etmek çok güzel. Duygusal yoğunluğun olmasına rağmen ailesi Daniel’e destek olmak için çok proaktif davranıyor. Onlarla yakın bir işbirliği içinde çalışmak çok iyi ve bu harika çalışmayı görmek çok keyifli. Biz gerçek bir ortağız.” (Ev ziyaretçisi, Sarah)
Daniel Portage ev ziyaretçisi ve ebeveynleri ile koordineli çalışan konuşma ve dil terapistine de görünüyor. Dönem içerisinde bir veya iki kere ziyaret ediyor ve kelimelerle birlikte konuşma seslerini ele alan “Gör ve Öğren” materyallerini kullanıyor.
Daniel’in ailesi önceleri Dartington İlkokulu’ndaki yuva ve abisinin gittiği South Devon Steiner Okulu arasında seçim yaparken ikilemde kaldı. Hangi okulun Daniel’i en çok destekleyeceği konusunda kararsız kalmaları nedeniyle onu iki okula da yazdırdılar. İki okul da değişik sistemlerde ve müfredatta çalışıyor, iki okulun da birçok avantajını gördüler. Ailesi, iki okulu da denemedikçe hangisinin Daniel’in ihtiyaçlarına daha uygun olduğuna karar veremeyeceklerini belirtti.
Dartington İlkokulu’nun Down Sendromlu çocukların desteklenmesinde çok başarılı bir geçmişi bulunuyor ve özel eğitim ihtiyacı olan çocuklarla çalışmak için iyi kaynağı olan deneyimli çalışanları var. Dartington görevlileri kendi öğrenimleri için de yardım görmüş, Down Sendromlu çocukların desteklenmesi ve öğrenimi için düzenli olarak destek grubuna katılırlar. Buna ilaveten, tüm okul öğrenimlerini Down sendromu hakkında aldılar ve Devon yerel yetkili merci için çalışan uzman eğitimci psikologlar tarafından verilen eğitim günlerine katıldılar. Okumayı öğretme, eşleştirmeyi kullanarak konuşmayı öğretme, seçme ve isimlendirme yöntemleri ve “Numicon” başarılı şekilde kullanmaya alışkınlar. Okul erken okuma yazma becerilerin altını çiziyor. Ayrıca görsel takvim gibi etkili görsel öğrenim araçlarından da faydalanıyor.
South Devon Steiner Okulu günlük, haftalık ve dönemsel ritim ve ritüellere olduğu gibi yaşam becerilerine, el sanatına ve duyusal deneyime çok önem veriyor. Okul olarak önceliği “tüm çocukları el, kalp ve zihin ile öğretme”ye veriyor ve görsel/kinestetik girdi sağlamak için sanat, müzik, masal okuma, şarkı söyleme, parmak şiir ve kuklaya önem verir. Burada koordinasyon ve dengeyi sağlamaya yardımcı olan Eurythmy (hareket sanatı) de dikkate alınır. Daniel’in abisinin 8 aylıktan beri burada olması da Daniel’e derin bir birliktelik sağlıyor.
Daniel’in annesi Ocak 2012’ de 5 çocuk ile başlayan “Down South”(Down sendromlu çocuklar için ebeveyn grubu) üye oldu. “Children in Need” garantisiyle finanse edilen programda, konuşma ve dil terapisti tarafından okul öncesi haftalık konuşma ve dil grupları oluşturuluyor. Daniel’in ailesi “Home Start” müzik terapi seanslarından ve “Children’s Centre” (Çocukların Merkezi) ndeki haftalık gruplardan destek alıyor.
Katılımcı Uygulama :
Daniel, haftada iki sabah için Ocak 2012’de Dartington’a başladı. Daha önce “Parent and Toddler” (ebeveyn ve yürümeyi yeni öğrenen çocuklar) programına katıldığı için çok güzel adapte oldu. Özel eğitim ihtiyacı olan öğrenci öğretmeni, Daniel için kreşe ve okula başladığında desteklenmeye ihtiyacı olduğunu belirtti. “Daniel’in temel ihtiyacı bir kişinin onunla iletişim halinde olması ve diğerleriyle iletişim kurarken ona yardım etmesi aynı zamanda ihtiyacı olduğunda onun yanında olması, böylelikle onu dahil etmeyi önlemek değil, diğer çocuklarla etkileşim içinde olması sağlanır.”
Daniel South Devon Steiner Okuluna başlamadan önce ailesi Daniel’i tanıtmak için tüm görevlilere ve ailelere mektup yazdı. Bu mektup, öğrenme ve oyun için Down sendrom ile ilgili genel bilgiler ve etkileri içeriyordu. Mektupta asılsız basmakalıp örnekleri ve bazı tarihsel perspektifleri de eklemişti. Bu mektup bir buz kırıcı hizmeti görmüş, Down sendromunun bir çocuğun gelişiminde ve öğrenimindeki etkisinin anlaşılması ve görevlilerin ve velilerin soru sorgulamalarını sağladı.
Daniel’in South Devon Steiner Okulundaki grup lideri “Daniel grubumuzdaki çok zeki bir üye ve ritmik ve tutma aktivitelerinde soğukkanlı. Dikiş, boyama veya fırınlama gibi bazı aktivitelerde çocuklar dışarıda oynarken bazı veliler ve çocuklar birlik oluşturuyor. Daniel evde “pişirme” veya “servis etme” oyunlarını oynamaktan hoşlanıyor. Kaymaktan hoşlanıyor ve kaba motor becerileri iyi. Kendinden oldukça emin ve kabiliyetli, atıştırma masasını gayet iyi yönetiyor. Onun kaşıkla yeme ve bardaktan içme becerisi çok iyi. Daniel şarkıları ve hareketi seviyor ve bu diğerleriyle kaynaşmayı deneyimlemek için bir keyif.
Görevlilerden birinin çocuklarla tahmin oyununu oynamasını ders aktivitelerinden bir örnek olarak verebiliriz. Görevli, küçük oyuncak hayvanı sakladı, daha sonra hayvanı çocuklara tanıttı ve çocuklardan bahsettiği hayvanı tahmin etmelerini istedi. Ayrıca, hayvanlardan oluşan tüm koleksiyonu Makaton işaretleriyle birlikte çocuklara gösterdi, böylelikle Daniel yapılan aktivite ile tamamen ilgilenmiş oldu.
Daniel zorlayıcı davranışlar sergileyebiliyor ve ailesi bu davranışları etkisizleştirmek için stratejiler geliştirdi. Daniel bazen insanların saçını çekebiliyor. Bu genellikle aşağıdaki durumlarda gerçekleşiyor:
- Daniel bir insanın sadece arkasını görebildiğinde/yüzünü göremediğinde
- Bir durumdan ötürü bunalmış veya yorgun olduğunda
- Birinin kendisine çok yaklaşması (örnek atıştırma zamanı)
Bu davranışı azaltmak için konuşarak “dur ”sözüyle birlikte onun Makaton işareti ve nazik el modellemesi ile birlikte onun Makaton işareti kullanılır. Daniel bazen başını yüzeye vurur. Bu dürtü, korkudan veya kendi ihtiyaçlarını/istekleri ifade edememesinden özellikle yorgun veya aç olduğunda veya bir şeyi hevesli olmasına rağmen yapamamasından kaynaklanır ve onları kendi istediği şekilde alamaması nedeniyle öfke nöbeti geçirir. Daniel bu tür bir davranış sergilediğinde ailesi çalışanlardan kendini incitmemesinden emin olmalarını, sakinleşmesini, rahat etmesini ve onu oyalamaya çalışmalarını tavsiye etti. Böylelikle, Daniel kreşte ve hoşlandığı bir aktivitede böyle bir davranış sergilemedi.
Daniel “yapılmaması gerekenler” yerine “yapılması gerekenler” e cevap verirken, duyduğu son kelimeye odaklanıyor. Daniel şuanda yaklaşık 100 işareti anlayabiliyor veya kullanabiliyor. Anladığı kelimeler bunun çok üzerinde. Örnek olarak, ismi söylendiği zaman değişik tipte kıyafetlerin ismini anlıyor ve onları getirebiliyor; vücudun farklı bölümlerini biliyor.
Daniel birkaç kelime söyleyebiliyor: “mama”(anne),”dada”(baba),”da”,”ow””oh wow!” (bunlar bir şeyden gerçekten etkilendiğinde ağzından çıkıyor), “ba”(içeriğe bağlı olarak abisi (Se)Bastian, banana (muz) veya bye (bay) olabilir) ve “bird”(kuş) “bear”(ayı),”boat”(bot),”baum”(ağaç) demeye çalışıyor. Daniel aynı zamanda diğerlerini kopyalayarak basit harfler/sesler türetebiliyor. Daniel özellikle müzik dinleyerek veya şarkı söyleyerek sesleri benzetebiliyor.
Başarıları:
Kreşe başladığından belli bir dönem sonra Daniel Portage ev ziyaretçisi tarafından tekrar değerlendirildi ve bu toplantı Daniel’in başarılarında büyük gelişmeler olduğunu gösterdi. Daniel tümüyle işbirliği halinde olmasından ve gösterdiği tüm başarılardan çok memnundu.
İlk görevi üçgen şeklini “Thomas the Tank Engine”(Thomas Tank Makinesi) şekline dönüştürmeyi öğrenmekti. Silindiri ve dikdörtgeni çevirdi, ilk kez ona teklif edilmişti- başarılı ve hızlı bir şekilde gerçekleştirdi. Daha sonra daha komplike olan doğru yöne doğru çevirmesi ve döndürmesi gereken üçgen verildi- Daniel bunda da başarılı oldu, tüm gözlemcilerden alkış aldı. Annesi nasıl yapıldığını sadece bir seans sonrasında öğrendiğini ve bu becerisini sonra da sürdürdüğünü söyledi. Görev Daniel’in ricasıyla birkaç kez tekrarlanarak kendi başarılarından haklı olarak gururlandı.
Daniel için ikinci görev resimlerin altında küçük yazıların bulunduğu lamine resimler kullanılan iki şarkıdan birini seçmekti. İlk olarak “5 fat sausages”(5 şişman sosis) şarkısını seçti ve ona kesilmiş bir lamine tava ve tava üzerinde sosisler verildi. Şarkıyı birlikte söylerken ve işaretlerken Daniel aynı zamanda sosisleri her “Pop” ve “Bang” denildiğinde çekmeliydi. Bu keyifli oyunda Sebastian’ın da sırası vardı. Daniel şarkı söylerken ve işaretlemeleri kullanırken, bir yandan da sosisleri çekmek için kıskaç kullanarak ince motor becerilerini geliştiriyordu.
Daniel’in ikinci seçtiği şarkı “Twinkle, Twinkle Little Star” dı. Ona rol olarak verilen şarkısını söyleyerek ve işaretleyerek çalışıyordu. Uygun bir şekilde “yukarı”, ”elmas” ve “yıldız” ı işaretleyerek gösterdi. Bir sonraki tercihi “Wind the Bobbin up” şarkısıydı. Daniel şarkıyı söyleyerek, “rüzgar”, “çekmek”, “alkış” kelimelerini işaretleyerek ve şarkıda kedilerini pencere ve kapıdan göstererek, şarkının sözlerinin iyi anlamış olduğunu gösterdi.
Üçüncü görevi yüzde bulunan bölümlerin fotoğraflarını eşleştirmekti – bunda başarılı oldu. Bu başarı, kelimeleri tanımlamaya ve eşleştirmeye başlamak için tombala tahtalarının model olarak kullanılması tartışmalarını gündeme getirdi. Bu sırada Daniel ve abisi oyun oynamak için diğer bir odaya gitti-gerçekten birlikte çok güzel oynadılar. Birlikte bir yapı inşa etme ve treni itme oyunu oynadılar. Daniel kendisinin “Like-a-bike” bisikletini de iyi sürdüğünü gösterdi.
Dil ve Okuma :
“Genel olarak Daniel’in Down sendromlu yeni nesilden olduğuna inanıyoruz, onların bir önceki nesile göre daha fazla başarılı olduklarını görüyoruz. Başarıyı sadece akademik olarak değil, birinin kendi yolunda ilerleyerek mutlu olması olarak görüyoruz. Bu bir kısmı çünkü Down sendromlu insanların nasıl öğrendikleri ile ilgili çok fazla şey biliyoruz. Daniel’in başarılı ve daha çok bağımsız bir yaşam süreceğine inanıyoruz. Şimdiden sağlıklı ve mutlu bir yaşamı var.” (Daniel’in ailesi)
Okumayı öğretme sürecinde dili öğrenmek için kullanılan tüm kelimenin eşleşme, seçme, isimlendirme ile yaklaşımı ve bunun nasıl öğretileceği tartışıldı. Örnek olarak el yapımı ilk kitaplar paylaşıldı. Fotoğraf ve yazılı kelimelerle birlikte aile üyeleri ve favori oyuncaklarına odaklanarak Daniel’den başlamaya karar verildi. Ailesi konuşulan kelime ve işaretlerden geniş bir kelime haznesi olduğu için Daniel’den başlamaya hevesliydi.
Ailenin çift dil kullanması ile birlikte İngilizce kelimeleri ve onların Almanca eşleniğini öğretmek için kitap ve fotoğraf kullanma proseslerini tartıştık. Ailesi Daniel’in kelime kitabını 500 oyuncağının fotoğraflarını Almanca kelimeleri ile birlikte kullanarak önceden oluşturmuştu.
Daniel’in annesi çocukların yazılı isimlerini kullanarak dil grubuna ve Dartington kreşine yazılı birçok kelime sınıflandırma aktivitesi olduğunu belirtti. Daniel’in ailesine evin etrafında bulunan objelerin sınıflandırmaya başlamalarını böylelikle Daniel’in bir objeye ilişkin kelimeye aşina olmasının sağlanması tavsiye edilmişti.
Gelecek:
Daniel’in ailesi Daniel’in öğrenme ve sosyal ihtiyaçlarını ne kadar desteklediklerini farkına vardığında tam zamanlı yerleştirme için Dartington İlkokulunu seçti. Bu uygulamada çalışanlar ve ailesi konuşma dilinin gelişimine yardımcı olmak için tüm kelime yaklaşımını kullandırarak ona okumayı öğretecekler.
VAKA ANALİZİ 2 : Milly, 4 yaş. Carousel Day Care Kreşi, Middlezoy, Somerset
Açıklama :
Milly 3 yaşında Carousel kreşine başladı. Hem kreş hem Milly’nin annesi “Ups and Downs SW” den büyük yardım ve tavsiye aldı. Milly düzenli olarak Down sendromlu yeni doğan bebekler ve küçük çocuklar için hazırlanmış olan aylık konuşma ve dil seanslarına katılıyordu. Milly’e diğer çocuklarla iletişim halinde olması için geniş imkan ve fırsatlar sunan annesinden de güzel bir dil bilgisi ve teşvik alıyordu. Milly aynı zamanda Portage erken eğitim programında yer alıyor.
Okul öncesi yerleştirmeler ve destek hizmetler :
Milly Carousel kreşine başladığında onun ihtiyaçlarını öngörebilecek deneyimli bir anahtar çalışan atandı. Bu anahtar çalışan şuanda Milly’nin gelişimi ve bakım ihtiyaçları ile ilgili tüm kreş çalışanlarını desteklemek için açık planlı oturumda çalışıyor.
Carousel kreşi daha önce Down sendromlu bir çocukla çalışmamıştı bu nedenle Milly’nin Portage ev ziyaretçisi, mesleki terapisti, konuşma ve dil uzmanı ve “Ups ve Downs SW” uzmanı danışman öğretmeni hep birlikte Milly’nin gelişini ve kreşteki kapsamını ve gelişimini destekleyecek her türlü faydalı stratejiyi ele almak için kreş yöneticisi, anahtar çalışan ve Milly’nin annesi ile toplandılar.
Kreş görevlileri sağlık, güvenlik konuları ve toplantıda görüşülen diğer bölümlerde Milly’nin ihtiyacı olabilecek destekler ile ilgilendiler. Milly’nin yapabileceği en iyi başlangıcı sağlamak için bir plan uygulandı. Milly’i kreşteki günlük rutinler ve etkileşimler süresince kreşteki her çalışanın sosyal, fiziksel, davranışsal ve iletişim gelişimini sağlamaya yardımcı olmak için müzakere yapıldı. Kreş bu toplantıyı çok değerli buldu. Buna ilaveten kreş yöneticisi ve anahtar çalışan Milly’nin katılımını sağlamak bir günlük eğitimine, tüm kreş ekibi de “Somerset Toplam İletişim” dersine katıldı.
Katılımcı Uygulama :
Kreşteki çalışanlar kendilerinin her zaman kullandıkları erken yaş uygulamalarında çok küçük değişiklikler yaptı; değişiklikler, Milly’e zaman çizelgesi, diğer görsel komutların (mola, atıştırma zamanları, el yıkama ve tuvalet için) sağlanması, tüm bunların arasında en faydalı olan Milly’nin annesi için günlük iletişim kitabı, Milly’nin gün içinde kreşte yaptıklarının özeti kapsıyordu. Milly’nin günlük aktivitelerinde diğer çocuklar ve katılımcılarla oynarken çekilen fotoğraflarıyla doluydu. Bu Milly’nin annesine kendi kızının kreşte yaptığı aktivitelere karşı değerli bir bakış açısı veriyordu ve kreş çalışanlarına karşı güçlü bir güven duygusu oluşturuyordu.
“Erken yaş programında olduğumuzdan, çocuklarımızın önceliği “çocuk odaklı” aktivitelerle vakit geçirmesidir. Bu aktiviteler dikkatli bir şekilde planlanır ve Milly’e uyarlanır, hobilerine ve gelişimsel ihtiyaçlarına göre düzenlenir. (Milly’nin öğrenme haberlerinde dokumente edilir ve gözden geçirilir)
Milly bu aktivitelerle(her seansı bizimle olacak şekilde en az 5 fırsat) desteklenir ve öğrenmesi için sunulan bu fırsatlar kendi özgür seçimi doğrultusunda desteklenir.
Sunulan tüm aktivitelere katılmak istemeyebilir (her çocuğun az odaklandığı günler olabilir, değişik seviyelerdi ilgi ve motivasyona göre hareket etmek gerekir) öyle ise onun tercihlerini açık plan bir çevrede destekleriz.” (Anahtar çalışan)
Milly işaret diline çok yatkın ve işaretlemenin yerine daha çok cümleleri de içeren konuşma dili kullanmaya başladı. Onun konuşma iletişimine yardımcı olmak için kreşteki ekip yazılı müziği ilk bakışta okumaya önem verdi ve Milly’nin annesinin onunla çalışabilmesi için kaynaklar düzenli olarak evlerine gönderildi. Onun konuşma ses gelişimini desteklemek için “Jolly Phonics” şarkıları ve oyunları kullanıldı ve Milly her seansta gruptaki diğer çocuklarla birlikte “Harfler ve Sesler” aktivitesine katıldı. Milly’nin anahtar çalışanı Milly’nin annesiyle onun konuşma ve dil gelişimi için düzenli toplantılar yaptı, tavsiye vermek için çift yön yaklaşımlı bir bağ oluşturdu. Kreş kendi görsel iletişim kaynağı olarak kendi isimlendirdikleri “Chatter Mats”i geliştirdi. Chatter Mats, bağ kurmak için gerçek, görsel gösterimlerle birlikte duyusal objeler kullanarak birleştirir ve iletişimi geliştirmesi için etkileşime dayanır. Uygulama, Milly için çok başarılı oldu.
Milly, çok iyi bir ilerlemeyle tuvalet eğitimi alıyor. Oturağı kullanmaya ihtiyacı olduğu zaman dikkat etmeye başlıyor. Milly gözlük ve “Piedro” çizmelerini kullanıyor ve ikisini de kullanmaktan mutlu. Kalçalarını desteklemek için yanlarında kolları olan daha alçak seviyede bir sandalye kullanıyor. İçecek içmek için “Doidy” fincanı kullanıyor. Bazen çin fincanı seçiyor ve aynı zamanda konuşması için kasların geliştirmesine yardımcı olan üflemeler yapıyor, kulbunu kullanarak oyunlar oynuyor, köpükler çıkarıyor ve müzikal sesler çıkartıyor.
Milly kreşte kendi seviyesindeki tüm aktivitelere katılıyor. Odaklanma aktivitelerini tercih ediyor ve paylaşma ve okul öncesi aktivitelerine katılmaya başlıyor. Milly diğerlerinden bağımsız olarak oynamaya eğilimliydi fakat şuanda tekrarlı kitaplar ve müzikal oyunlar gibi basit grup aktiviteleri ile meşgul oluyor. Çamur, boya, işaret yapma oyunları gibi karmaşık aktiviteler gerçekten hoşlanıyor. Karmaşık yemek oyunlarında spagetti, reçel gibi yemekleri yemeyi seviyor bu nedenle bazen daha kısa seanslar oluyor. Milly’nin numara hafızası giderek artıyor ve birebir oturarak rakamları keşfetme ve şekillendirme aktivitelerinden(çoğu kez daha fazlası için soru soruyor) mutlu oluyor. Milly outdoor aktivitelerinden mutlu oluyor, çoğu kez kendi oyununu ve ilginin yönünü başlatıyor.
Başarıları:
Milly’nin aldığı eğitim ve gelişim desteği sonucu, şuanda 1 den 5 e kadar rakamları tanımlayabiliyor, dikkatlice sayabiliyor, düşük sayılar için adetsel bir görüşü var. Bazı şekilleri ve çoğu rengi tanımlayabiliyor. “Jolly Phonics” şarkıları hakkında iyi bir bilgiye sahip, onlara heyecanlı bir şekilde cevap verebiliyor. Bir yetişkinle kitap paylaşmak çok hoşuna gidiyor, özet soruları genellikle seçenekleri olmayan soruları kavramada güçlük çekse de dil zekası iyi.
Milly kendini veya davranışlarını kontrol etmenin (kendi kendine “no Milly”,…”iyi düzeltme”) yollarını öğrenmeye başladı. Akademik başarılarında da bilinçli olmaya başladı.- övünç ve güven gösteriyor ve bir aktiviteyi iyi tamamladığını bildiği zaman daha fazla yapmak için izin istiyordu.
“Milly’nin bizim programa katılması, çevrede ve uygulamada bazı adaptasyonlar ve diğer profesyonellerle yakın bir çalışma gerektirdi. Kaynakları ve çalışma zamanını plana göre nasıl konumlandıracağımızı dikkatli ele almamız gerekiyordu, fakat uzmanlar, Milly ve arkadaşlarının içinde bulunduğu herkes için çok faydalı oldu.” (Anahtar çalışan)
Tüm seviyelerde birçok başarısı bulunuyor, Milly gerçekten gelişti. Arkadaşlarına, selamlaşmalara karşı daha bilinçli olmaya başladı, bazı çocukların doğum günü partilerine davet edildiğinde kendine karşı düzeltme yapmadan rahat olmaya başladı. Kreş takımındaki bazı üyelerle güçlü gerçek bağlar kurdu.
Milly’nin katılması çalışan ekip olarak bize gerçek değişiklikler yapmamızı sağladı. Daha yakın ve iyi bir iletişim geliştirerek, öncelikle iletişime güvenen bir çocuğa karşı direk faydalarını görerek, Milly’nin perspektifinden bakmaya zaman ayırmaya ihtiyaç duymak bizim diğer çocukların bakımında kullanmadığımız bir yoldu.
Milly’nin akranlarıyla birlikte katılımı, Milly için oynamak ve bakma yaklaşımı ile sonuçlandı. Fiziksel ihtiyaç ve iletişimiyle ilgili bir soru sorulmamış olmasına rağmen bazı çocuklar onu daha küçük görüyor olabilirdi. Fakat hepsi boş zamanlarda, mola zamanlarında Milly’nin neye ihtiyacı olduğunu biliyordu.
Milly’nin Carousel Kreşindeki başarılı katılımı kreşteki çalışanların başlangıçtan beri onu dahil etmelerinin bir sonucuydu. Özellikle annesi ile pozitif bir ilişki kurdular, onu ve tavsiye vermeye ve rehberlik etmeye gitmekten çekinmeyen diğer profesyonelleri (mesleki terapist, konuşma ve dil terapisti, rehberlik hizmeti uzmanı) Milly’nin gelişiminde uzman kaynağı olarak gördüler. Milly’nin başarıları, kreşin öğrenme bültenini bir araya getirdiğinde net bir şekilde görüldü. Milly Eylül ayında çok iyi bir şekilde okula başlamaya hazırdı.
VAKA ANALİZİ 3 : Conlan, yaş 4. Stratford-sub-Castle İlkokulu, Stratford-sub-Castle Wiltshire
Açıklama :
Conlan, Stratford-sub-Castle Okulu’ndaki karşılama senesinin sonuna geliyor. Evlerinde annesi, babası, 6 yaşında okula giden büyük kız kardeşi ve gelecek sene okula başlayacak olan küçük kız kardeşi ile birlikte yaşıyor.
Conlan’ın sağlık, görme ve duyma sorunları nedeniyle bazı fiziksel ihtiyaçlara gereksinimi bulunuyor, bunlar ekstra destek ve okul haricinde çok zaman alacak sayısız hastane ziyareti gerektiriyor.
Katılımcı Uygulama :
Stratford-sub-Castle’da yüksek oranda özel eğitim ihtiyacı bulunan çocuk bulunuyor ve bunu tüm okul yaklaşımına taahhüt etmesi, Conlan’ın başarılı katılımını sağladı. Her çocuğun başarısını takdir ederken güçlü bir vurgulama ile birlikte canlı ve sıcakkanlı bir atmosfer var. Okul çevresindeki ekranlar ve çalışanların çocuklar hakkında yaptıkları yorumlar bunu kanıtlıyor. Okulun anahtar cümlesi “Gülümsemeler geri getirecektir”.
Conlan’ın baş öğretmeni ailelere mektubunda şunları yazdı: “Bizim öğrenme birlikteliğimiz farklılıklarımıza saygı duyarak, birbirimizi kollayarak oluşur, tüm dünyaya insanlığın uyum içinde birlikte yaşayabildiğini göstereceğiz. Biz “HER ÇOCUK ÖNEMLİDİR” sözünü sadece slogan olarak değil, bir GERÇEK olarak yapan bir okuluz. Mutlu çocukların daha iyi öğreneceğine kararlı bir şekilde inanıyoruz!”
Conlan’ın ona atanmış iki tane öğretim görevlisi bulunuyor, bir tanesi onunla sabahları, diğeri öğleden sonraları çalışıyor. İki öğretim görevlisi de sınıfta tam zamanlı çalışıyor, Conlan için rolleri değiştirip biri öğlen yemeği zamanında Conlan’dan sorumlu oluyor, diğeri genel sınıf içi asistanlığı yapıyor. Sınıf öğretmeni ise yeni kalifiye bir öğretmen. Burada kolay değişebilen bir rol paylaşımı var, çalışanlar ve Conlan arasındaki sorumluluğun okuldaki tüm zamanı boyunca referans olabilecek üç tutarlı noktası bulunuyor.
Conlan okula başlayacağı zaman Özel Eğitim İhtiyacı Koordinatörü, öğretim görevlilerine sorumluluğu Conlan ve sınıf için paylaşma konusunda ne hissettiklerini sordu.
“Sosyal yetenek ve güven sosyal durumlarda öğrenilir, yaşıtlarının gelişimi ile çıkan fırsatlar arkadaşlık geliştirmek ve yaşına uygun davranış öğrenmek için Conlan’a yardım ediyor. Conlan okula başladığında oyunları öncelikle tek kişilikti, oyunlar arasında yerleşemeyip çabuk hareket ederek geziniyordu. Bu problemi ortadan kaldırmak için, iki öğretim görevlisi oyunu başlatıyor, Conlan sonradan onlara katılmak istiyordu. Diğer çocuklar yetişkinlerin oynadığı oyunu seviyordu, böylelikle iyi oyun gerçekleştirmek ve modellemek için mükemmel fırsatlara sahiptik. Bu uygulama çok iyi çalıştı. Conlan özellikle “Duck Duck Goose” ve “ Ring a ring a roses” oyunlarından çok hoşlanıyor.” (Öğretim görevlisi)
“Conlan kazı yapmak istediğinde, içimizden biri de kazı yaptı ve bu böyle devam etti. Bu Conlan’a sosyal deyimleri kullanmasına yardım etti: “Durdur şunu!”, ”Şimdi sıra bende”, “Bu benimki” – ilk başta çok basit olanları sonraları konuşması gelişti, daha komplike olanları söylemeye başladı: “Benimle oyna lütfen”, “Onu bana ver, o benim!” Yakın zaman içinde Conlan diğer çocuklarla yanyana oynamaktan onlarla birlikte oynamaya geçiş yaptı. Conlan öncelikle birkaç özel arkadaş edindi, onlarla ilişki kurmak için seçti, fakat yakın zamanda herkesle ve hatta sınıfında olmayan çocuklarla bile oynamaktan mutluydu. Tüm okulda bir çok arkadaş edindi. Şuanda çok iyi oynuyor ve diğer çocukların çevresinde olmasından çok hoşlanıyor. Hatta bazı oyunları başlatıyor, diğerlerine ne yapmak istediğini söylüyor. Diğer çocuklara ne anlatmak istediğini söylemesine yardım etmek veya heyecanladığında düzeltme yapmak için bir yetişkin Conlan’ın yanında bulunuyor ancak Conlan oyun zamanlarında daha bağımsız oluyor ve bu onun çok hoşuna gidiyor.” (Öğretim görevlisi)
Conlan’ın gözlük takmaya ihtiyacı var. Onlar Kreşte Conlan’a tanıtıldı fakat onları takmak istemedi. Conlan’ın onları kabul etmesi için öğretim görevlisi mizah, sabır, ödül ve akran desteği kullandı.
“ Öncelikle Conlan’ın sadece çalışmak için gözlük takması gerektiğini söyledik, Conlan ara sıra onları tolare etti, sadece birkaç dakikalığına. Gerçek bir uğraş gösteriyordu, öğreniminden çok zaman kaybettiriyordu. Annesiyle görüştüm, evde aynı zorlukları yaşıyorlardı. Conlan yardımcı duyma aparatlarını kullanmaya başlayınca, daha da güç bir duruma döndü ve gözlüklerini takmak zorunda kaldı. Conlan tüm bunlardan hoşlanmadı.” Öğretim Görevlisi)
“ Bir gün ben de yanlış gözlükler kullanmaya başlamaya karar verdim. Çalışma zamanı geldiğinde çekmecemden gözlüklerimi çıkarıyordum ve kendime ödül vererek gözlük takıyordum.(örnek: bir parça meyva, etiket) Conlan bunu komik buldu ve gözlüklerini çıkarmama izin verdi ve aynı ödüle sahip oldu. Onları çıkardığında ben yeniden ortaya çıkarıyordum ve benimkilerin hala bende olduğunu gösteriyordum. Birkaç kere gözlük kullanan diğer çocukları davet ettim ve Conlan’a “Bak o da gözlük kullanıyor” dedim ve ona da bir ödül verdim. Diğer çocuklara Conlan’ın gözlük takmasını istediğimizi ve onların da onu bu konuda yüreklendirmesine yardımcı olmalarını istediğimizi söyledim. Böylece diğer çocuklar Conlan’ı farkettiklerinde, “Wow Conlan! Çok güzel gözlükler!” diye seslendi. Bu Conlan’a gözlük devam etmesi konusunda cesaretlendirdi. Birkaç hafta boyunca ikimiz de gözlük taktık. Bir gün Conlan ilk başta ben gözlük takmama rağmen, istekli bir şekilde gözlüklerini taktı. Zaman geçtikçe Conlan gözlük taktığını unuttu, farketmeden tüm gün kullanmaya başladı.” (Öğretim Görevlisi)
Kelime tanımlama öğretimi süresince Conlan kelimeleri çok başarılı bir şekilde okumaya başladı. Okul bu yaklaşımı yapılandırılmış okuma temasıyla “Oxford Okuma Ağacı” birleştirdi. Conlan gibi Down Sendromlu olan birçok çocuk konuşma sesleri ile ilgili seanslardan çok hoşlandı. Konuşma seslerini öğrenme becerisi konuşma becerisini olduğu gibi okumayı ve yazmayı da geliştirmeye yardımcı olacak. Conlan’ın normal sınıflardaki “Harfler ve Sesler” seansına katılması çalışanlar için önemliydi. Dersteki birinci bölümde, seslerin ve kelimelerin genel tekrarı olduğunda, Conlan tüm sınıfla yanında öğretim görevlisiyle oturuyor. Öğretim görevlisi sesleri tekrar etmek için süreyi kullanıyor ve Conlan diğerlerinin yaptığı gibi aynı sesleri söylüyor, aradaki tek fark kendi ses kartlarını yanında bulundurması. Bunlar Conlan’ın dikkatini vermesini ve ses kartlarını daha iyi görebilmesini sağlıyor.
Tüm çocuklar küçük gruplar halinde özel hazırlanmış kelimeleri ve sesleri çalışırken, Conlan’ın öğretim görevlisi bu zamanı onun okuma programı boyunca çalışması için kullanıyor. Gör ve öğren metodunu kullanıyorlar ve bu metodu onun pozitif rol modellerine karşılık verdiği ve hepsinde işe yaradığını görmek hoşuna gittiği sürece sınıfta devam ettiriyorlar. Daha önce Conlan’ı sınıf dışında çalıştırmaya denemişlerdi fakat Conlan kolayca başka tarafa çekiliyordu ve sınıf içindeki dikkatini veremiyordu. Conlan diğerlerinin davranışını kopyalıyor, diğer çocukları görmek onu çalışmada cesaretlendirip devam etmesini sağlıyor.
Conlan hikayeleri seviyor fakat hikaye sınıfa okunduğu zaman odak noktasını ve dikkatini kaybediyor. Ona yardım etmek için, onun sınıfın önünde oturduğundan emin olmamız gerekiyor böylece iyi duyabiliyor ve görebiliyor. Bir öğretim görevlisi yanına oturuyor ve kitabın kopyasını alıyor. Conlan’ı onu alması için ve sayfalarını çevirmesi için cesaretlendiriyor. Hikayenin basitleştirilmiş bir versiyonu veya evde kullandığı bir versiyonu olabiliyor. Hikaye bir tartışma veya soru sonrası takip ediliyorsa, öğretim görevlisi Conlan’a kitapta doğru sayfayı bulması için yönlendiriyor ve onunla ilgili konuşuyorlar veya Conlan kendi yönünü bulmak için hikayenin ilgili bölümünü çeviriyor.
Bir sonraki sınıfta hafta belli bir kitap okunacaksa ailesi onu not ediyor ve Conlan’ın annesi kitabın bir kopyasını alarak ona evde okuyor. Çalışanlar bunun büyük bir destek olduğunu, hikayenin pekişmesine yardımcı olduğunu söylüyor. İletişim kitabındaki o gün içinde üzerinden geçtiğimiz konuları, örnek olarak karakterleri, duyguları vs. da içererek gösteriyor ve Conlan ile kitabı okuduğunda bunları da konuşmak istediğini söylüyor.
Okul ince motor becerilerinin gelişimi için çalışıyor, bunların gelişimine yardım etmek için tavsiyeler veriyor. Okuma yazmada ona fırsatlara erişmek için yardım ediyorlar. Ağırlıklı olarak yazmanın üstünde durmuyorlar. Örnek olarak cümle yazmak yerine kartlar üzerinden cümle türetiyorlar veya yazmak yerine etiket seçiyor ve kaynak olarak “Clicker 5” kullanıyorlar.
Down Sendromlu birçok çocukta olduğu gibi Conlan konuşmasını geciktirdi fakat okuldaki birlikte yapılmış çalışma yardımıyla konuşması ciddi seviyede ilerledi. Conlan’ın konuşması okul açıldığından beri ilerledi, onu tanımayanlar için bunun her zaman çok net olmamasına rağmen cümlelerle konuşabiliyor, basit soruları sorabiliyor.
“Conlan çok konuşması için cesaretlendirildi ve şimdi konuştukça konuşuyor, bazen onu durdurmak zor olabiliyor. Conlan insanlar tarafından bilinmesinden hoşlanıyor, bizimle ilk başladığında onların önüne atlar veya dikkatlerini çekmek için düşerdi. Şuanda onlarla konuşuyor. Çoğu yetişkinle yürürken onlara “Merhaba, ne yapıyorsun ?” diye soruyor, evde yaptıklarını anlatıyor. Bazen yorumları rastgele olabiliyor.” (Öğretim görevlisi)
Conlan yeni kelimeler ve deyimleri çok çabuk seçiyor, birçoğu diğerlerine göre çok net ve anlaşılır. Okuduğu kelimeler özellikle çok net anlaşılıyor. Heyecanlandığında, şarkı söylediğinde veya oyuna daldığında konuşması bazen boğuk olabiliyor. Conlan Makaton dilini hala bir iletişim aracı olarak kullanıyor, bu bir kelimeyi net söyleyemediği zaman işe yarıyor.
Conlan’ın sınıfı geniş yelpazede yetenek ve bireysel farklılık bulunduruyor, çalışanlar Conlan ile birlikte hangi çocuk grubunu konumlandırdığını dikkatli bir şekilde düşünüyor. Conlan’ı devamlı karışık yetenekte olan gruptaki uyumlu, çalışanlardan çok az yardım isteyen kendi çalışmalarını kendileri yapabilen çocuklarla birlikte oturtuyor, böylelikle öğretim görevlileri Conlan’a destek vermek için boşta kalmış oluyor. Bu çocuklar çalışma davranışında Conlan için bir rol model sağlıyor, görevi devam ettirmesini, ne yapması gerektiğini hatırlatmasını ve bazen “Conlan, oturmaya devam et”, “Kalemini çıkar” gibi hatırlatmalar yaparak davranışını düzeltmesini sağlıyorlar. Sınıf bir geziye çıktığında veya toplantıya girdiğinde Conlan’ın pozitif rol model alabileceği onların davranışlarını kopyalayabileceği ve ona yardımcı olabilecek çocuklarla birlikte olduğundan emin olmaya çalışıyorlar.
Birçok Down Sendromlu genç çocuk o gün okulda ne yaptıklarını hatırlayamıyor veya ailelerine anlatamıyor. Çocukların “Ev-Okul İletişim” kitabı için farklı bir isim önerilmeli: çocukların okulda yaptıkları hakkında aileleri ile iletişim kurmaları için çocuğa yardım etmek. Ailelerin flu konuşmalara ihtiyacı yok fakat çocuğuyla birlikte okuldaki günü hakkında konuşmayı takdir ederler. İletişim kitabı aynı zamanda çocuğun hayat deneyimlerini arkadaşlarıyla birlikte de paylaşmasını sağlayabilir.
Conlan’ın kitabı kendi gelişimi için önemli bir araç oldu. Öğretim görevlileri Conlan’ın okul günü boyunca yaptığı bir şeyin resmini çekmesi ve altına basit bir cümle yazdı. Öğretim görevlisi bir cümleyi geçmiş zamanda yazar böylece o da geçmiş zamana yönelir. Bu daha sonra gün bitmeden önce Conlan’a gösterilir ve evde ailesiyle paylaşması için hazır olur. Okulda her gün bu yapılır ve hafta sonu evde ailesiyle aynısını yapar. Conlan’ın iletişim kitabı haberler ve atıştırma zamanları süresince kullanıldı, Conlan kitabı tutar ve cümleye işaret edebilirdi. Kendi haberlerini herkese anlatmaya bayılırdı. Konuşması o gün için net olmasa bile diğer çocuklar resme bakarak ne dediğini anlayabilir, basit cümleler okuyabilirdi. Daha sonra Conlan’a haberleri hakkında sorular sorabilirler, o da buna bayılırdı.
Conlan’ın yaşıtlarına göre daha kısa konsantrasyonu bulunuyor, kelime hafızası kısa dönemli oluyor. Kelimeleri işlemek için hafızasında yeterli sürede tutamıyor ve genelde cümleler çok uzun olduğunda unutuyor. Conlan rutini anlaması ve görsel zaman çizelgesi (Fig 1) üzerinden o günü biçimlendirmek için yardım ediliyor. Görsel ipuçları ve davranışsal istemler Conlan’ın devam etmesi ve tüm sınıf zamanı boyunca odaklanmasını sürdürmesine yardımcı oluyor.
Fig 1
Conlan kuralları ve rutinleri çok iyi takip ediyor. Conlan yarı zamanlıdan tam zamanlıya geçtiğinde ve öğlen yemeği için kaldığında, görevliler bir şeyi fark etti. Conlan’ın okuldaki öğlen yemeğinde çok heyecanlandığını ve oraya gittiği her an sandviç kutusunu getirdiğini ve öğlen yemeğini çıkardığını gözlemlediler. Atıştırma zamanları atıştırma yerine sandviçlerini istediği için zorlayıcıydı. Bunu çözmek için görevliler görsel zaman çizelgesini atıştırma, öğlen yemeği, ata binme, halı, çalışma, vs. için olan özelleştirilmiş kartları yeniden tanıttılar. Conlan çizelgeye baktığında ilk önce atıştırma zamanı geldiğini görüyor fakat aynı zamanda öğlen yemeğinin de yaklaştığının garantisini veriyor ve kartlar indirildiğindeyse öğlen yemeği için geri sayımın başladığını gösteriyor. Conlan bunu beğendi ve çok güzel çalıştı. Yakın zamandaysa öğretim görevlisine sabahki sıralamayı atıştırma ve öğlen yemeğini içerecek şekilde doğru sırayla söyleyebildi. Görevliler hala zaman çizelgesini koruyorlar, fakat Conlan diğerlerine anlatmak için günün sıralamasını yeterli bir şekilde anlıyor: “Atıştırma, çalışma, öğlen yemeği? Evet! ”
Ups and Downs SW Uzmanı Rehberlik Öğretmenine ziyaretten sonra, görevlilere Conlan için halıda otururken tutulması, iyi oturmasının cesaretlendirilmesi için “iyi oturma” kartı sağlanması tavsiye edildi. Sınıftaki diğer çocukların da halı köşesinde oturmasına izin verildi. Conlan kendi halı köşesinde ona baktığında ne yapması gerektiğini hatırlatan davranış beklentilerini tamamlıyor. Özellikle halı ve toplantı zamanlarında çok işe yarıyor. Öğretim görevlisinin ayağa kalk veya sessiz ol söylemesi yerine doğru davranış beklentisini Conlan’a göstermesi yetiyor, onun hangi davranışın uygunsuz olduğunu, onun yerine ne yapması gerektiğini anlıyor. Minimum sesle, sınıfta daha az patırtıyla ve onda aşırı dikkat yaratmadan gerçekleşiyor. Conlan’ın güzel oturduğu bir fotoğraf da içeriyor. Görevliler bunu kullanarak, Conlan’a onun yapabileceğini, onların bunu istediğini ve iyi bir oturucunun neye benzediğini göstermiş oluyor.
Sınıfta görevliler tüm görsellerin yüksek kontrast olmasını sağlamak için çalışıyor. Onun ilgisini çekmek için Nötr ve pastel renkleri kâğıdın arkasına koyuyorlar, böylelikle Conlan daha iyi görebiliyor. Görsellere, sınıf içi ve dışı çevrelere de yapabildikleri kadar etiketleme yapıyorlar. Zengin çevre içinde bir dil yaratmaya, olabildiğince kelime koymaya çalışıyorlar.
Conor övgüye gerçekten iyi karşılık veriyor. Kendisini devam etmesi ve bu iyi davranışı taşıması için cesaretlendiriyor. Diğerlerine verilen övgüye de iyi karşılık veriyor. Onlar bir şey için övgü alırken, o onlara katılıyor ve böylelikle o da övgü alabiliyor. Conlan diğer çocukların dikkatini çekmekten ve onlardan övgü almaktan hoşlanıyor. Biraz çalışma yaptığında veya çalışmayı bitirdiğinde, sınıfta belli öğrencilerin yanına gidiyor, isimlerini söylüyor ve yaptığı çalışmayı göstererek onlardan övgü bekliyor!
“Conlan düzenli sınıf rutinlerini takip eder, genellikle sakin ve sıcakkanlıdır. Sınıftaki diğer üyelerle iyi çalışır. Çoğunlukla sınıf aktivitelerine katılır, gelmeye ve çalışmaya çok isteklidir. Conlan bazen diğerlerinin önünde çok heyecanlıdır. Bunu zıplayarak veya reaksiyon almak için düşerek gösterir. Heyecanlı olduğunda oyuncaklarla çok kaba bir şekilde oynayabilir. Bir şeyi yapmak istemediğinde hafif sesli bir şekilde bağırmaya başlayabilir. “Hayır” diye bağırır, onu durdurmak bazen zaman alabilir.” (Öğretim Görevlisi)
Conlan çok kibar ve iyi huylu bir çocuk. Her zaman “merhaba”, ”lütfen”, ”teşekkürler” ve “üzgünüm” der. Conlan profesyonellerden ve diğer gözlemcilerden birçok ziyaret alır. Onlara uygun davranışı sergileyerek ve genel kibarlıkla çok iyi cevap verir. Her zaman merhaba der ve o an yaptığı işe veya oyun ne olursa olsun onları içine almaya çalışır. Conlan çok iyi dinler ve talimatları takip eder ve sizi güldürmekten hoşlanır.
Bazen Conlan’a soru sorulduğunda cevap alınmaz, soruyu anlamamış olduğundan veya cevabı iyi bilmediği içindir. Görevliler ona iki seçenek sağlayarak ve onları sağ ve sol ellerinde göstererek yardım ediyor. Daha sonra Conlan eli işaretleyerek cevabı seçiyor. Negatif davranışı önleme konusunda çok iyi bir strateji sağladı, çünkü görevliler istediklerini aldı fakat yaptığı seçimlerden dolayı da ona kontrol unsuru vermiş oldular.
Bir gün Conlan yardımcılarını istemedi. Bu sebeple ona iki seçenek sunuldu: “Onları senin için kimin taşımasını istiyorsun? Miss G (sol el) ? veya Miss H (sağ el)?” Conlan sol ele dokundu ve görevli bir sıkıntıya girmeden kendi yardımcılarını çıkardı. Herkes istediği sonucu gördü, Conlan kontrol unsurunu elinde bulundurdu. Bu strateji her zaman işe yaradı ve Conlan’ın sessiz günlerinde ve çok fazla bir şey söylemek istemediğinde çok faydalı oldu.
“Conlan’ın dikkati çok iyi olmadığında, çalışanlar en kolay yolun çok az ve sıkça çalıştırmak olduğunu söylüyor. Yapılandırılmış elemanlarla birlikte görsel ve oyun tabanlı bir yolla çalışıyor. Conlan okuma zamanlarını seviyor, çünkü çok fazla oyun oynanıyor ve bundan çok fazla zevk alıyor. Çoğunlukla daha fazlasını istiyor. Okulda kartlardan okumaya odaklanılıyor, daha sonra onlarla alışveriş oyunu oynanıyor. Birçok değişken oyun oynanıyor çalışmanın anahtarının; oyunu mümkün olduğunca zevkli kılmak olduğunu fark etti. Sonra Conlan bunu yapmak isteyecek ve zevkli bölüme gelene kadar düzenli bir şekilde yapacak. Bir kere zevk aldıysa, çalışmak için gelmeyi sevecek ve yıllar boyunca kalabilir.” (Öğretim Görevlisi)
“ Çalışanlar kendilerinden bir kişinin oyuna katılmasıyla, oyunda takılı kalmış olduğunu buluyor. Conlan ile oynadıklarında onun keyif aldığını düşünüyorlar. Onlar çok büyük keyif alıyor ve Conlan’ı kendi işinde çok iyi bir şekilde üstesinden gelmiş olarak buluyorlar.” (Öğretim Görevlisi)
“Conlan okuldaki ilk yılınfs iyi bir ilerleme kaydetti, Conlan’ın en büyük başarıları sınıftaki çok iyi uyumu sayesindedir. Conlan sınıfı için gerçek bir değerdir. Bir çok yönden diğerlerinin Conlan’a yardım ettiği kadar, Conlan da diğer öğrencilere yardım ediyor. Çocuklara verebileceği çok fazla şey bulunuyor, onlarla arkadaş olma isteği onlar için çok değerli. Çocuklar onun etrafında olmaktan hoşlanıyor, her zaman yardım etmek için istekte bulunuyorlar. Onun başarılarını kutlamada harikalar, ikaz edilmeden Conlan’ın başarılarını tanıyorlar. Sıklıkla aynı masadaki çocuklardan biri “Wow Conlan! Çok iyi iş!” diyebiliyor. Bazen onların bizden daha çok övdüğünü düşünüyorum” (Öğretim Görevlisi)
“ Çocukların onunla harika bir iletişimi var, onun grubunda olmaktan ve onunla birlikte çalışmaktan dolayı her zaman mutlular. Çoğu Conlan ile birlikte olmak için gönüllü oluyor. Onun ilave ihtiyaçları olduğunu anlayarak bunları (onu işaretlemeleri veya yardımcılarını duyduğuna emin olmak) desteklemek için istekli oluyorlar.
Onlar onun çalışmalarının bazen farklı olduğunu kabul ediyor fakat şuana kadar kimsenin onun yaptığı çalışmaları küçük gördüğünü duymadım. Birçok çocuk Conlan’ın neden belli şeylere sahip olduğunu veya çalışmaları belli şekilde yaptığını anlamaya çalıştı, bu da onların kendi yollarıyla Conlan ile birlikte çalışmasına yardım etti. Bazen Conlan’a karşı korumacı olsalar da, ona bebek gibi davranmıyor veya patronluk taslamıyordu. Onun kendi başına yapabileceğini biliyor en iyisi ise ona bu şekilde yapmasını söylemeleri! Onun yüzünden telaşa düşmüyor, bir şeyi yapmamasını istediklerinde veya onunla birlikteyken korkmuyorlar.
İlk başta bazı öğrenciler Conlan’ın yanlış yaptığını çalışanlara söylüyordu, fakat biz onları kendilerinin ona söylemeleri için cesaretlendirdik. Conlan’ı 4 yaşında mutlu, köpüklü, şakacı biri olarak görüyorlar.
Güzel olansa Conlan’ın da onların yüzüne karşı söyleyebilmesi. Halının üzerinde konuşulması gerektiğinin, temizlik zamanı olduğunu, bir şey aldıklarında onlara geri vermesi gerektiğini söyleyebiliyor.” (Öğretim Görevlisi)
“Conlan’ın konuşması okula başladığından beri çok hızlı gelişti. Conlan ilk başladığında sorulara “evet”, “hayır” olarak cevap veriyor veya hiç cevaplamıyordu. Birçok oyunla beraber, konuşması için fırsatlar yaratılarak, çalışanlar tarafından iletişim modellenerek ve diğer yetenekli çocuklarla birlikte, Conlan’ın konuşması hızlı bir şekilde gelişti.
Conlan’ın yapabileceklerini biliyorduk, her zaman onu ileriye doğru itiyorduk. Hiç bir zaman kayıtsız kalmıyorduk. Bir şey sormak için kapasitesi varsa, onu sormalıydı. Conlan birkaç kelime söylemeyi tercih etti ve böyle olmasını umduk çünkü biz arkasında durduk ve vazgeçmedik, Conlan’ın en kolay ve hızlı öğrenebilmesinin yolu istediği soruyu sormasıydı” (Öğretim Görevlisi)
“İlk yılın sonunda, cümlelerle konuşuyor , “ve”, “sonra” gibi bağlaçlar kullanıyordu. Derslerde el kaldırmaya başlamıştı ve “Ben biliyorum! Ben biliyorum!” diye seslenmeye başlamıştı. Conlan yeni tabirleri ve kelimeleri çok hızlı seçebiliyor ve onları serbestçe kullanıyordu. En sondakiler “Hiç komik değil”, ”Buradan git” gibi tabirlerdi. Şuan Conlan’ı hiçbirşey durduramazdı. Çoğunlukla net olarak sohbet edebiliyor ve yakın ailesi tarafından farkedilebilirdi.
Conlan’ın okuması da çok iyi gelişti. Eşleştirme, seçme ve isimlendirme yaklaşımına iyi cevap veriyor, şuanda 40 kelime okuyabiliyor. Kelimelerin sıklıkla kullandığı, okuma-yazma ve konu derslerinde öğrendiği kelimeler olduğundan emin olmaya çalışıyoruz. Böylelikle Conlan kendi haberlerinde cümleleri eşleştirme yaptığı zaman kelimeleri okuyabiliyordu. Conlan çok iyi biliyordu, cümlesini kurmak için istediği kelimeyi seçebilecekti. Cümleyi kurmak için yardım istedi fakat seçmesini ve cümleyi yeniden okumayı kendi yaptı.” (Öğretim Görevlisi)
“Conlan’ın tüm çalışanlarla çok iyi iletişim kurmasını istedik ve bunu başardığımızı hissediyoruz. Sınıfta günü ve işyükünü aramızda paylaştığımızda, Conlan bir çok değişik ekibe gösterilmiş oluyor, onların ilgisinden dolayı mutlu ve güvende hissediyor. Oda içindeki bir yetişkine bağlı olmayarak, tüm çalışanlarla iletişim halinde olmasını istedik. Bu sadece bana bağlanmamasına yardım etti.
Conlan’ın okulundaki ilk yılının başarı dolu olduğunu hissediyoruz. Yolumuzda zorluklar da bulundu fakat tüm katılımcılarla ve tavsiye kabul etmek için istekli kişilerle düzenli ilişki ile bir çok şeyi başardık ve Conlan’a verdiğimiz destek için mutlu ve rahatız.” (Öğretim Görevlisi)
Gelecek:
Conlan’ın bu sabahki öğretim görevlisi Conlan’ı 1 yaş ilerleyene kadar takip edecek diğer görevli arkada duracak. Conlan 2 yaş ilerleyince arkada duran görevli takip edecek diğeri sabit kalacak. Conlan’ın okulu boyunca bu döngü bu şekilde sürecek. Böylelikle okuldaki tüm çalışanlar Down sendromlu bir çocuğun gelişimindeki deneyimlerden faydalanmış olacak ve Conlan tek yetişkinin desteğine bağlı kalmayacak.”Conlan problem değil, o bir fırsattır” (Başöğretmen)